Spor Psikolojisi \ 1-1
Hülya YELTEPE ERCAN Bağımlılık bir beyin hastalığıdır ve tedavisi, hasta için olduğu kadar ailesi ve yakınları için de oldukça zor ve sabır isteyen bir süreçtir. Süreç içerisindeki en ufak hata beraberinde nüks riskini getirir. Nüks, bütün çabaların boşa gitmesi ve en başa dönülmesi demektir. Bu sebeple, bağımlılık tedavisi sadece hastanın bağımlılık yapan maddeden arınmasını değil aynı zamanda onun maddesiz bir yaşama hazırlanmasını ve bu yaşam karşısındaki endişe, kaygı, korku ve çaresizliğiyle başa çıkabilme becerilerinin öğretilmesini de hedeflemelidir.
Egzersizin madde bağımlılığı tedavisine dâhil edilmesi fikrinin temelini, egzersiz bağımlılığının bu pozitif yapısı ile sıklıkla bağımlılıkla birlikte görülen ve nüks riskini artıran kaygı ve depresyonun iyileştirilmesindeki rolü oluşturur. Bağımlılıklar bazen birbirleri ile yer değiştirebilmektedir. Pozitif bir bağımlılık olarak görülen egzersiz bağımlılığının, alkol ve madde bağımlılığı tedavisine eklenmesi ile benzer mekanizmalara sahip olan bu bağımlılıkların yer değiştirebileceği düşünülmektedir.
Bu kitabın amacı, bağımlılık ve tedavisi hakkında ayrıntılı bilgiler vermek, egzersizin bağımlılığı iyileştirici bir etkisi olduğu konusunda iddialarda bulunmak ve okuyucuyu bu konuda yönlendirmek değildir. Bu kitabın amacı, zor bir süreç olan bağımlılık tedavisine ek olarak uygulanabilecek ve hastaların maddesiz yaşama geçişlerini kolaylaştırmaya, kaygı, depresyon ve düşük yaşam kalitesi gibi sorunlar sebebiyle ortaya çıkan nüks riskini azaltmaya yardım edecek bir ek terapi seçeneği olarak egzersizin yararlarından bahsetmektir.
Hülya Yeltepe İlerleyen teknoloji sebebiyle azalan fiziksel aktivite ve bunun sonucunda ortaya çıkan obezite, tansiyon, kolesterol ve kardiyovasküler gibi fiziksel rahatsızlıkların yanı sıra stres, kaygı bozuklukları, depresyon gibi zihinsel rahatsızlıklar da son zamanlarda çok sık ve yaygın olarak görülmektedir. Dünya çapındaki başlıca on iş görmezlik sebebinden beşini depresyon, alkol kullanım bozukluğu, şizofreni ve kompulsif bozukluklar gibi psikiyatrik bozuklukların oluşturduğu bilinmektedir.
Zihinsel rahatsızlıkların tedavi harcamalarının ekonomik boyutunun dünya çapında oldukça yüksek olduğu bilinmektedir. Bu sebeple zihinsel sağlık bozukluklarının tedavisinde, klinik hastalara rehabilitasyon süreçlerinin bir parçası olarak önerilecek, daha basit, yaratıcı ve sağlık masraflarının düşmesine yardımcı olacak az masraflı yeni stratejilere ihtiyaç olduğu açık bir şekilde görülmektedir. Egzersiz, bu az masraflı ama etkili stratejilerden birisi olarak görülmektedir.
Yapılan araştırmalar fiziksel olarak aktif bir yaşam tarzı ile fiziksel ve zihinsel sağlık arasında pozitif ilişki olduğunu ortaya koymuştur. Egzersizin zihinsel sağlık ve yaşam kalitesi üzerindeki etkisi ve bu etkiyi elde etmek için nasıl, ne kadar, hangi şiddette ve ne sıklıkta egzersiz yapılması gerektiği hakkında merak ettiklerinizi bu kitapla anlaşılır bir şekilde bulacaksınız.
Costas I. KARAGEORGHIS - Peter C. TERRY - Human Kinetics Geniş kitleleri etkileyen spor, günümüzde bacasız bir fabrika olarak büyük bir ekonomiye sahiptir. Bu ekonomik ve popülizm etkisi; sporcuları, sporcu velilerini, antrenörleri, yöneticileri ve taraftarları olumlu veya olumsuz bir şekilde etkilemektedir. Spor ortamındaki bu durum sporcuları, antrenörleri, sporcu velilerini, taraftarları ve yöneticileri kaygılı, stresli, yorgun, motivasyonsuz, saldırgan ve agresif yaparken bazen de tam tersi bir durumun oluşması ile sonuçlanmaktadır.
Sporcular, yoğun bir program ile gelecekteki hedeflerine ulaşmayı amaçlamaktadır. Bu program, beslenmeden tutun da antrenman türüne kadar birçok disiplini kapsamaktadır. Sporcu performansını olumsuz etkileyen unsurlar, bu programlar ile etkisizleştirilmeye veya yok edilmeye çalışılmaktadır. Bu süreçte sporcunun psikolojik durumu, önemli ve temel bir unsur olarak ön plana çıkmaktadır. Hemen hemen aynı antrenmanı yapan ve aynı beslenme programını uygulayan sporculardan birkaçının üst basamaklara çıkmasında psikolojik süreçler etkin bir rol üstlenmektedir. İşte bu kitap, başarılı sporcuları diğer sporculardan farklı kılan psikolojik etkenlere odaklanmaktadır. Sıradan sporcuların, olimpiyat şampiyonluğunu elde ederken veya dünya rekorunu kırarken nasıl bir psikolojiye sahip olduklarını örneklerle göstermekte ve sporcu performansını etkileyen psikolojik unsurları tanımlayarak bunların yönetim stratejilerini sunmaktadır. Kısaca Spor Psikolojisi kitabı; kaygı, motivasyon, ruh hâli, konsantrasyon ve zihinde canlandırma gibi performansı etkileyen temel unsurların yönetimi hakkında bizlere basit ve yaşanmış gerçek olaylardan örnekler vermektedir. Ayrıca hipnozun ve müziğin performansa etkisini yaşanmış güncel olaylar ile anlatmaktadır. Bu bilgileri ile kitap sporcular, sporcu velileri, antrenörler, yöneticiler ve Spor Bilimleri Fakülteleri ile Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokullarında eğitim gören öğrenciler için önemli bir kaynak olacaktır.
Robert S. Weinberg - Daniel Gould Spor ve Egzersiz Psikolojisinin Temelleri kitabı; alanda anahtar kavramlara bir giriş sağlamaktadır. Otorite nitelikli olan bu kitap, dünya spor ve egzersizinde heyecan verici araştırma ve uygulamaların birleştirilmesini içermektedir.
Uluslararası saygın yazarlardan, öğretmen ve öğrencilerden önceki basımlara gelen geri bildirimlerin oluşturduğu iş birliği ile 6. basım yeniden ele alınmıştır. Kitap, öğrencilerin sporda sağladıkları değişimleri, farkındalıkları, kültürel ayrılıkları, etik ve profesyonel konuları vurgulayan son araştırmalara da ışık tutacaktır. 6. basımın içeriğinde bunlar dışında yeni düzenlemeler de yapılmıştır:
• Spor psikolojisinde aktiflik düzeyini artırmak amacıyla CD içinde verilen çalışma kılavuzuna (Web çalışma kılavuzu) yeni ve ilgi uyandıran 41 video klip eklenerek interaktif bir bakış sağlanmıştır.
• Kutucuklar içinde farklı renkle yazılmış uygulama örnekleriyle, vaka çalışmaları ve anekdotlarla öğrencilere değişik kuramlar, içerikler ve araştırmalar anlatılmaya çalışılmıştır.
• Portfolyo aktiviteleri, bir sömestr boyunca iş birliği içinde birleştirilen ders üniteleri, alanı daha iyi anlayabilmek için düzenlenmiştir.
• Düzenlenmiş kaynaklar daha güncel kaynakları içermektedir.
Eğitimcilere yardımcı olmak, eğitime bağlanmayı artırmak ve zaman harcamayı azaltmak için eğitim kılavuzu, test paketleri, bir fotoğraf bankası, kısımlara özgü küçük sınavlar ve 122 eğitim videosu oluşturulmuştur. Bunlar, Türkiye’deki okurlara çalışmalarında kolaylık sağlamak amacıyla bir CD içinde verilmiştir.