Efe Sıvış, Hasan Aydın Afrika Türkiye’ye yabancı bir kıta değildir. Türklerin tarih boyunca Afrika ile ilişkileri olmuştur. Kıtada önemli eyaletleri olan Osmanlı Devleti aynı zamanda bir Afrika Devleti idi. Türkiye Cumhuriyeti de Afrika’ya hep sıcak bakmış, Afrika halklarının bağımsızlıklarına kavuşarak özgür olmalarını desteklemiştir. Geçtiğimiz yüzyılın başında yalnızca üç bağımsız devletin bulunduğu Afrika’da ilk yerleşik Büyükelçiliğini Cumhuriyetin ilanından üç yıl sonra Etiyopya’nın başkenti Addis Ababa’da açmıştır. Türkiye daha sonra aşamalı olarak bağımsızlıklarını elde eden ülkelerle ilişkilerini geliştirmek için çeşitli girişim ve açılımlarda bulunmuştur.
Türkiye’nin en önemli açılım girişimi 1998’de yazılı bir Eylem Planını kabul etmesi ve 2005 yılını da Afrika Yılı ilan ederek günümüze değin uzanan önemli gelişmelerin gerçekleşmesinin sağlanması olmuştur. Bugün Türkiye’nin Afrika Politikasını stratejik bir başarı olarak kabul etmek gerekmektedir. 1998 yılında Türkiye’de Afrika ile ilgilenen yalnızca birkaç araştırmacı varken şimdi çok sayıda akademisyen, araştırmacı ve Afrika Araştırma Merkezinin varlığını memnunlukla ve gururla izliyoruz. Bu kitapta Cumhuriyetimizin kuruluşunun 100. Yılında Afrika Politikamızda kaydedilen ciddi gelişmeleri uzman kalemlerden izleyebileceksiniz.

Ahmet Gedik, Ahmet Sapmaz, Aymene Hadji, Azime Telli, Bilal Nergiz, Burak Şakir Şeker, Çağlar Özer, Doğan Şafak Polat, Elnur İsmayıl, Emine Çakmak Kılıçaslan, Emre Kalay, Fahri Erenel, Gamze Helvacıköylü, Hacı Mehmet Boyraz, Hasret Çomak, Huriye Yıldırım Çınar, Hüsamettin İnaç, Hüseyin Çelik, Hüseyin Yeltin, Mesut Şöhret, Murat Koray, Mustafa Yıldız, Öncel Sencerman, Tuba Taşlıcalı Koç, Younes Benmansour Afrika Kıtası, gerek jeopolitik konumu gerekse mevcut kaynakları ile geçmişte olduğu gibi günümüzde de küresel güç olma arzusu taşıyan devletlerin vazgeçilmez bir stratejik alanı olma özelliğini sürdürmektedir. Konumu itibarıyla Doğu ile Batı arasında merkezî bir noktaya sahip olmasının getirmiş olduğu avantajlar ve dezavantajları bünyesinde barındıran bu kıtaya yönelik jeopolitik ve jeostratejik değerlendirmeler, 21. yüzyılın yeni güvenlik ortamı ve yaklaşımıyla farklı bir aşamaya evrilmiştir. Gelişen ekonomileri, insan ve stratejik kaynakları, jeopolitik ve jeostratejik konumları, kıtadaki ülkelerin önemlerini bir kez daha artırmış; bu ülkeleri, bölgesel ve küresel aktörlerin yatırım için ilgilerinin odağına yerleştirmiştir. Yaşlı Kıta, bu aktörler için gelecekte de küresel siyasette önemli bir yere sahip olmaya devam edecek gibi görünmektedir.
Afrika Jeopolitiği isimli bu kitap; çok amaçlı olarak yukarıda belirtilen konulara açıklık getirmek, bilim alanına derinlik ve zenginlik kazandırmak düşüncesinden hareketle hazırlanmıştır. 21. yüzyılda Afrika'da sürdürülebilir güvenliğin sağlanabilmesi için doğal kaynakların rekabet ve mücadele yerine doğrudan Afrika'nın kalkınması için kullanılması dünya barışı için önem taşımaktadır.
Kitabın, bu amaca hizmet etmesi dileğiyle…

Ensar Küçükaltan Kıta genelinde ekonomik eşitsizlik ve sosyal dışlanma artarken sivil toplumun, hükûmet ve diğer paydaşlarla yapıcı diyalog kurabilmesi için gerekli alana sahip olması kritik bir ihtiyaçtır. Vatandaşların isteklerini dile getirebilen ve bu doğrultuda hareket edebilen canlı bir sivil toplum olmadan hükûmetler, politikaları sorgulama, kalkınma sorunlarına birlikte çözüm üretme ve vatandaşların yaşam kalitesini artırma konusunda önemli bir ortağı kendi uluslarından mahrum bırakmış olurlar. Kazanılmış çıkarlara meydan okumak ve kıtanın karşı karşıya olduğu en zorlu sorunlardan bazılarını çözmek, vatandaşların seslerinin duyulmasını ve sivil toplumun çözüm üretmenin bir parçası olmasını gerektirir. Bu da hükûmetlerin sivil eylem için elverişli bir çerçeve oluşturmasını ve sivil toplumun katkısına değer vermesini gerektirmektedir. Afrika ve Sivil Toplum, tüm bu hususlara yönelik analizler üretmekte ve sivil toplumun farklı alanlarında kıtanın güncel durumunu incelemektedir.

Osman Türk Yazarın uzun yıllara dayanan saha çalışmaları ve Afrika'daki derin tecrübesiyle hazırlanan bu eser, kıtada faaliyet gösteren terör örgütlerinin bölgesel güvenlik üzerindeki etkilerini Bölgesel Güvenlik Kompleksi Teorisi çerçevesinde incelemektedir. Afrika Boynuzu Güvenlik Kompleksi ve Sahel Bölgesi Güvenlik Kompleksi’ne odaklanan kitap, Boko Haram, ISWAP, AQIM, JNIM ve El-Şebab gibi örgütlerin tarihsel, ideolojik ve yapısal analizlerini bir arada sunmaktadır.

Bu örgütlerin, kolonyal dönemden miras kalan yapısal sorunları nasıl kullanarak modern devlet yapıları ve bölgesel güvenlik dengeleri üzerinde etkili olduğu ayrıntılı bir şekilde ele alınmaktadır. Osman Türk, uzun yıllar boyunca edindiği saha tecrübesiyle, bu örgütlerin Afrika’daki siyasi ve sosyal yapılarla ilişkilerini titizlikle çözümlemekte ve kıtadaki güvenlik dinamiklerini çok boyutlu bir perspektifle değerlendirmektedir. Eser, Afrika’da bölgesel güvenlik ve terör konularında çalışan akademisyenler, araştırmacılar ve politika yapıcılar için önemli bir kaynak niteliğindedir.

Ensar Küçükaltan Fanon, Yeryüzünün Lanetlileri'nde Sékou Touré'nin şu cümlelerine yer veriyor:
“Bir eylemin özgün olması için Afrika'nın ve onun düşünce tarzının canlı bir parçası olmalısınız. Afrika'nın kurtuluşu, ilerlemesi ve mutluluğu için seferber olan bu halk enerjisinin bir parçası olmalısınız. Bu biricik mücadele dışında, Afrika'nın ve ıstırap içindeki insanlığın verdiği büyük savaşta halkla birlikte seferber olmamış ve kendini adamamış ne sanatçıya ne de aydına yer vardır”.
“Birleşik Afrika Mücadelesi”, kıtanın birlik olması adına mücadele vermiş bazı sembol isimlerin hayatlarının küçük parçalarını anlatıyor. Türkiye'de çok fazla incelenmemiş ve günümüzde bir ütopya olarak görülen Pan-Afrika fikrinin, gerçeğe dönebileceğine inananlara, fikrin temsilcilerinden örnekler sunuyor. Lumumba'dan Sankara'ya, Cabral'dan Azikiwe'ye kadar geniş bir yelpazedeki siyaset ve düşünce adamlarının Pan-Afrika yorumlarından faydalanarak Pan-Afrika'nın daha fazla tartışılmasını hedefliyor.

Ensar Küçükaltan Çin-Afrika ilişkileri, 2000 yılından sonra daha belirgin olmaya başladı. Bağımsızlık süreçlerinde önemli destekler verdiği kıta ile tekrar yakınlaşmaya başlayan Çin, devasa ekonomik gücü ile pek çok bölgede büyük projelere imza attı. Peki, kazan-kazan stratejisi kapsamındaki ikili ilişkilerde, kim, ne kadar kazandı?
Bu çalışma, "üçüncü dünyanın lideri" olarak görülen ve aynı zamanda küresel bir güç olan Çin'in, Doğu Afrika'da bulunma sebeplerini, yumuşak güç stratejisi kapsamında ele almaktadır. Eğitim, kültür, medya, insani yardım gibi yumuşak güç etkenlerinin bölgedeki etkileri incelenirken yatırım, ulaşım, altyapı, tarım gibi hususların da aynı kapsamda, ne derece etkili yumuşak güç etkenleri hâline dönüşebildiği tahlil edilmektedir.
Bu bağlamda, Doğu Afrika'nın üç önemli ülkesi; Kenya, Tanzanya ve Uganda'nın, Çin ile ilişkilerinin tarihi incelenmiş, ilişkilerin bugününe dair gözlemler aktarılmış ve geleceğe dair çıkarımlara yer verilmiştir. Güç literatürünün de tartışıldığı çalışma, yumuşak güç kavramının günümüzdeki farklı yorumlarına odaklanmış ve Çin-Afrika ilişkileri özelinde, yeni bir çerçeve çizmeye çalışmıştır. “Müttefik Çin” ve “Tehdit Çin” algılarının değerlendirildiği çalışmanın, iki görüşün, çok boyutlu tartışılmasına katkı sağlaması umulmaktadır.

Ramazan Özey, İsmail Ermağan, Giray Fidan, Elem Eyrice Tepeciklioğlu, Murat Aktaş, Mustafa Acar, Volkan İpek, Mürsel Bayram, İzzettin Artokça, Atanur Kara, Burçin Aydoğdu, Gonca Oğuz Gök, Oktay Salih Akbay, Numan Hazar, Bülent Eşiyok NEDEN DÜNYA SİYASETİNDE AFRİKA?
Neden “Dünya Siyasetinde Afrika”? Örneğin The Economist dergisi 2000'de “The hopeless continent” (ümitsiz kıta) olarak attığı başlığını, 2011'de “Africa rising” (Afrika yükseliyor) olarak güncelliyor; kıtanın nüfusu bir milyarı geçiyor ve artık dünyada gelişen ilk 10 ekonomiden yedisi Afrikalı bir devlete ait oluyor.
Dünyada Afrika çalışmalarının sayıları artmakta ve çok ciddi bir literatür oluşmaktadır. Sadece Fransız, İngiliz veya diğer Avrupalı (geçmişte sömürge sahibi devletlerden) değil, Çinli, Hindistanlı, ABD'li, Brezilyalı vb., Afrika konusuna ehemmiyet veren bilim insanları çoğalmaktadır. Başlangıç noktasında olan Türkiye’de Afrika çalışmalarına ilişkin Dünya Siyasetinde Afrika adlı seri, 2014 yılından başlayarak literatüre Türkçe dilinde katkılar sunmayı hedeflemektedir. Seri'nin bu ilk kitabında, kıtaya ait farklı konular alanında yetkin isimler tarafından ele alındı. Fark edilebilir ki kimi çalışmalar, kulvarında ilk olmaya namzetler.
Bu çalışma için seçilen temel başlık ve temalar ise şu şekilde ifade edilebilir:
• Afrika’nın Panoraması: Başlıca Siyasal-Ekonomik-Sosyal ve Kültürel Özellikler
• Afrika’nın Küresel Aktörler ile İlişkileri: Çin ve ABD
• Kıta Ülkelerinin Analizi: Cezayir ve Angola
• Kıta’da Temel Sorunlar: Mali’de Tuareg İsyanı, Darfur Sorunu, Eş Şebab ve Boko Haram Terör Örgütleri ve Orta Afrika Cumhuriyeti’ndeki Çatışmalar
• Afrika’da Eğitim ve Kalkınma: Güney Afrika, Nijerya ve Gana Örneği
• Kıta’ya İlişkin Çeşitli Konular: Kenya Siyasal Sistemi ve Afrika’da İnsan Güvenliği
• Afrika’da Ekonomi: Dünya Ticaretinde Afrika ve Afrika’da Bir Başarı Hikâyesi: Botsvana
• Afrika-Türkiye Arasında İlişkiler: Siyaset ve Ekonomi

İsmail Ermağan NEDEN DÜNYA SİYASETİNDE AFRİKA?

Değerli akademisyenlerve farklı konular ile ortaya çıkmış olan Dünya Siyasetinde Afrika 2 kitabı, akademik camiamızın devlet erkini ve kamuoyunu bilgilendirme veya yönlendirme hedeflerinde geç kaldığı bir alan olarak Afrika üzerine gerçekleştirilen bir çalışma olarak dikkat çekmektedir. Kıtadaki insan yapısından kültürel kodlara, küresel aktörlerin Afrika politikalarından kıta ülkelerinin analizlerine, enerjiden ulaşıma ve Türkiye'nin kıta ile olan ilişkilerine ışık tutmaktadır. Bütün bu özellikleri ile dış politika teknokratları, parti yetkilileri, gazeteci, yüksek lisans-lisans öğrencileri ve işadamları için verimli bir kaynak olarak değerlendirilebilir.
Prof. Dr. Ahmet Tabakoğlu – Marmara Üniversitesi Ortadoğu ve İslâm Ülkeleri Enstitüsü Müdürü

Elinizdeki bu kitabın birinci sayısı Kara Harp Okulu'nda ders kitabı olarak seçilmiş olup bu sene okutulmaktadır. Bu ne anlama gelmektedir? Bölüm yazarları işini iyi yapmıştır; yapıt, Türkçe literatüre/kurum faaliyetlerine katkı sunmuştur; Afrika, dünyada olduğu gibi Türkiye'de de günden güne yükselmektedir.
Editör Yrd. Doç. Dr. İsmail Ermağan – İstanbul Medeniyet Üniversitesi. Öğretim Üyesi

Dünya Siyasetinde Afrika 2, ülkede Afrika üzerine sadece bilgi üretmiyor, aynı zamanda geç kalınsa da fena olmayan bir noktaya gelinen Afrika kıtasını gündemliyor. Ne kamuoyu, ne de akademik çevre, ne siyaset ne de ticaret aktörlerinin, bu tarz çalışmaları yadsıma lüksünün olmadığı kanaatindeyim; çünkü eser yepyeni bilgiler sunuyor, kıtanın değişik yönlerine girizgah yapıyor. Diğer yandan, bölüm yazarları için uzmanlaşma riskini de barındırıyor. Her halükarda bu yapıt, gelecek serileri ile izlenme merakı uyandırıyor.
Prof. Dr. Hüseyin Bağcı – Ortadoğu Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Başkanı

Ali Murat Kurşun, Asena Boztaş, Atanur Kara, Bahtiyar Dursun, Cihan Daban, Elem Eyrice Tepeciklioğlu, Emel Parlar Dal, Gonca Oğuz Gök, Gülfer Vural, Hacer Ataman, Hakan Aydın, Hakan Mehmetçik, İsmail Ermağan, Murat Aktaş, Oktay Salih Akbay, Ramazan Özey, Sait Yılmaz, Samiratou Dipama, Volkan İpek, Zeynep Kaya NEDEN DÜNYA SİYASETİNDE AFRİKA?
Afrika, dünyada yükselmektedir. Sadece Fransız, İngiliz veya diğer Avrupalı (geçmişte sömürge sahibi devletlerden değil), Çinli, Hindistanlı, ABD’li, Brezilyalı vb., Afrika konusuna ehemmiyet veren bilim insan ve kurumları çoğalmaktadır.
Başlangıç noktasında olan Türkiye’deki Afrika çalışmalarına karşın Afrika, Türkiye’nin en temel dış politikaları doğrultusunda kayda değer biçimde yol almaktadır.
Dünya Siyasetinde Afrika 3 isimli eser, 2014 yılında vücut bulan Dünya Siyasetinde Afrika serisinin üçüncü evladıdır. Elinizdeki bu kitap, kıtaya ilişkin Türkçe katkılar sunmayı hedeflemektedir. Bu bağlamda farklı konular, alanında yetkin isimler tarafından ele alındı ve kimi çalışmalar, alanında ilk olmaya namzetler.
Dünya Siyasetinde Afrika 3 yapıtını ortaya çıkaran değerli yazarlar ve eserleri şunlardır:
1. Doğu Afrika Panoraması: Siyaset-Toplum-Ekonomi – Prof. Dr. Ramazan Özey
2. Coğrafi Keşifler Sonrası Avrupalı Sömürgeci Devletlerin Afrika Politikaları – Cihan Daban
3. Afrika’da Büyük Güç Mücadeleleri: Yeni Emperyalizm – Doç. Dr. Sait Yılmaz
4. Brezilya’nın Afrika Politikası – Dr. Elem Eyrice Tepeciklioğlu
5. 2000’li Yıllarda Afrika Kalkınma Yardımları Çerçevesinde Türkiye ve Hindistan’ın Karşılaştırılması – Dr. Hakan Mehmetçik, Ali Murat Kurşun, Doç. Dr. Emel Parlar DAL
6. Afrika’da Bir Ada Ülkesi: Madagaskar – Yrd. Doç. Dr. İsmail Ermağan
7. Botsvana’nın Bölgesel Yükselişinde Siyasal Kültür ve Demokratik Parti – Dr. Volkan İpek
8. Libya’ya İnsani Müdahale ve Sonuçları – Doç. Dr. Murat Aktaş
9. Burundi’deki Çatışmalar – Yrd. Doç. Dr. Zeynep Kaya
10. Eleştirel Jeopolitik Perspektifi ile Kızıldeniz – Yrd. Doç. Dr. Hakan Aydın
11. Afrika’da BM Barış Gücü Operasyonları ve Mavi Berelilerin İstismarları – Yrd. Doç. Dr. Gonca Oğuz Gök
12. Sahra-Altı Afrika’da Avrupa Birliği’nin Demokrasi Teşvik Politikalarının Normatif Gücü: Zimbabve ve Fil Dişi Sahilleri Örnekleri – Doç. Dr. Emel Parlar Dal, Samiratou Dıpama
13. Afrika Kıtası: Sağlık, Kadın Sağlığı, Türkiye ile Sağlık Turizmi – Yrd. Doç. Dr. Hacer Ataman
14. Eğitim ve Gelişmişlik İlişkisi: Mozambik Örneği – Dr. Atanur Kara
15. Batı Afrika Ekonomileri – Doç. Dr. Oktay Salih Akbay
16. Doğu Afrika’da Yenilenebilir Enerji Kaynakları: Potansiyel ve Yatırımlar – Doç. Dr. Bahtiyar Dursun
17. Afrika’da Ülke Ekonomileri: Güney Afrika Cumhuriyeti, Nijerya ve Gana’nın Makro Düzeyde Analizi – Yrd. Doç. Dr. Gülfer Vural
18. Güney Afrika Cumhuriyeti - Türkiye İlişkileri ve Son Dönem Türkiye - Afrika İş Birliğine Öneriler – Yrd. Doç. Dr. Asena Boztaş

Ali Murat Kurşun, Ali Onur Tepeciklioğlu, Asena Boztaş, Ayhanİ Nuri Yılmaz, Burak Gümüş, Cihan Daban, Elem Eyrice Tepeciklioğlu, Emel Parlar Dal, Emre Saygın, Emruhan Yalçın, Esra Pakin Albayrakoğlu, Ferit Belder, Gökmen Kılıçoglu, Gülfer Vural, Hakan Aydın, Hakan Mehmetcik, Hamdi Genç, Haydar Efe, smail Ermağan, Murat Aktaş, Mürsel Bayram, Ramazan Özey, Sait Yılmaz, Sedat Aybar, Senem Soyer NEDEN DÜNYA SİYASETİNDE AFRİKA?

Nasrettin Hoca mirasına ters bir şekilde, niçin “Kervanı yolda düzüyoruz!” “Hele yola bir çıkalım, gerisi nasılsa gelir” mantığı ne kadar fayda sağlayıcı! Afrika’ya açılıyoruz, fakat yüzdüğümüz derinlik, “ülkenin (politik-tarihsel-kültürel-dinsel) ederi”nin altında. Bunun önemli bir nedeni; Türkiye’de Uluslararası İlişkiler alanında dünya bölgeleri çalışmalarının oldukça yetersiz durumda olması. Öğrencilerimiz-işadamlarımız Latin Amerika veya Doğu Asya okumalarını genelde İngilizce literatürde gerçekleştirebilmektedir. Dünya İnsani Gelişmişlik Endeksinde veya devlet ekonomisinde ülke adına gelişme olacaksa, dünya bilinmeli, dünya bilinmeliyse, akademisyenler olarak görevler ifa edilmelidir. Sevindirici olan, dünyada Afrika Kıtasına yönelik yükselen akademik ilgi ivmesi, son yıllarda Türkiye’de de gözlemlenebilmektedir; ortaya çıkan yayınların sayısı bu çerçevede bir delildir. Örneğin elinizdeki kitap serisi, 1 iken 4 olmuştur.

Dünya Siyasetinde Afrika 4 yapıtını şu değerli yazarlar ve çalışmaları oluşmaktadır:

1. Prof. Dr. Ramazan ÖZEY: Orta Afrika Panoraması: Siyaset-Toplum-Ekonomi
2. Prof. Dr. Sedat AYBAR: Küresel Eonomi Politik Perspektifinden Afrika’nın Yeniden Paylaşımı ve Türkiye
3. Dr. Elem Eyrice TEPECİKLİOĞLU – Dr. Ali Onur TEPECİKLİOĞLU: Japonya’nın Afrika Politikası
4. Doç. Dr. Haydar EFE: Avrupa Birliği'nin Ortak Afrika-AB Stratejisi Ve Afrika-AB Stratejik Ortaklığı'nın Geleceği
5. Doç. Dr. Esra ALBAYRAKOĞLU: Afrika’nın Zengin Ama Fakirleştiren Ortağı: Suudi Arabistan Krallığı
6. Doç. Dr. İsmail ERMAĞAN – Doç. Dr. Burak GÜMÜŞ: İran’ın Afrika Politikası Ve Nijerya’daki Şiilik Faaliyetleri
7. Doç. Dr. Emruhan YALÇIN: Senegal Ülke Analizi
8. Hakan AYDIN: Eleştirel Bir Perspektifle Sudan Ve Güney Sudan’ı Anlamak
9. Mürsel BAYRAM: Burundi’deki Siyasal İktidar Mücadelelerinin Etnisite Faktörüyle İlişkisi
10. Doç. Dr. Murat AKTAŞ: Tunus’ta Devrim ve Demokrasi
11. Cihan DABAN: Etiyopya-Somali İlişkileri: Ogaden Savaşı
12. Yrd. Doç. Dr. Asena BOZTAŞ: Afrika’da Büyük Limanlar: Jeo-stratejik, Jeo-ekonomik ve Jeo-politik Özellikleri
13. Prof. Dr. Sait YILMAZ: Afrika’da Terör: “Kara” Kıtada Sessiz Paylaşım Savaşları
14. Fransızcadan Çeviri, www.isyandan.org: Gine Körfezi’nin Jeopolitiği ve ABD’nin Politikaları
15. Yrd. Doç. Dr. Senem SOYER – Afrika ve Kadın Sünneti
16. Yrd. Doç. Dr. Gülfer VURAL: Afrika'da Ülke Ekonomileri: Kenya ve Angola’nın Makroekonomik Analizi
17. Doç. Dr. Hamdi GENÇ-Dr. Emre SAYGIN: Kuzey Afrika Ülkelerinde Devlet Ve Ekonomi: Tunus, Cezayir ve Fas
18. Prof. Dr. Emel PARLAR- Yrd. Doç. Dr. Ali Murat KURŞUN- Öğr. Gör. Dr. Hakan MEHMETÇİK: Diplomasi-Ticaret Bağlantısında Türkiye'nin Afrika Aktivizminin Analizi
19. Öğr. Gör. Dr. Hakan MEHMETÇİK – Ar. Gör. Ferit BELDER: Türkiye’nin Afrika'ya Açılan Kapısı: Somali
20. Yrd. Doç. Dr. Gökmen KILIÇOĞLU – Yrd. Doç. Dr. Ayhan Nuri YILMAZ: Türkiye’nin Afrika’daki Yumuşak Gücü ve Kıtadaki Artan Etkisinin Analizi

Ahmet Göksel Uluer, Ali Onur Tepeciklioğlu, Asena Boztaş, Bahtiyar Dursun, Burcu Taşkın, Cihan Daban, Duygu Kutlu, Elem Eyrice Tepeciklioğlu, Emel Parlar Dal, Emre Kalay, Emruhan Yalçın, Gülfer Vural, Hamdi Genç, Huriye Yıldırım Çinar, İsmail Ermağan, Meysune Yaşar, Mürsel Bayram, Nilay Tunçaslan, Ramazan Özey, Segâh Tekin, Volkan İpek NEDEN DÜNYA SİYASETİNDE AFRİKA?
Nasrettin Hoca’nın toplumsal belleğimize kazandırdığı “Eşeğini sağlam kazığa bağla!” felsefesinin aksine Türkiye’de çoğu işteki felsefemiz olan “Kervanı yolda düzelim.” ya da “Hele yola bir çıkalım, gerisi nasıl olsa gelir.” gerçekte bize ne kadar fayda sağlar?... Afrika’ya açılıyoruz fakat yüzdüğümüz derinlik, “ülkenin (politik-tarihsel-kültürel-dinsel) ederi”nin altında. Bunun önemli bir nedeni; Türkiye’de Uluslararası İlişkiler alanında dünya bölgeleri çalışmalarının oldukça yetersiz durumda olması. Öğrencilerimiz-işadamlarımız Latin Amerika veya Doğu Asya okumalarını genelde İngilizce literatürde gerçekleştirebilmektedir. Dünya İnsani Gelişmişlik Endeksinde veya devlet ekonomisinde ülke adına gelişme olacaksa, dünya bilinmelidir; dünya bilinmeliyse, akademisyenler olarak görevler ifa edilmelidir. Sevindirici olan, dünyada Afrika kıtasına yönelik yükselen akademik ilgi ivmesi, son yıllarda Türkiye’de de gözlemlenebilmektedir; ortaya çıkan yayınların sayısı bu çerçevede bir delildir. Örneğin elinizdeki kitap serisi, 1 iken 5 olmuştur. Dünyaya bakalım çünkü dünyaya bakmak, aslında kendimizin iç organlarının röntgenini çekmektir, nefes almaktır, gelişmektir.
Dünya Siyasetinde Afrika 5 yapıtını şu değerli yazarlar ve çalışmaları oluşturmaktadır:
1. Prof. Dr. Ramazan Özey: Güney Afrika Panoraması: Siyaset-Toplum-Ekonomi
2. Dr. Elem Eyrice Tepeciklioğlu: Hindistan’ın Afrika Politikası
3. Arş. Gör. Meysune Yaşar: ABD ve Afrika: Başkan Obama'dan Başkan Trump’a Stratejik Yaklaşımlar
4. Doç. Dr. Emruhan Yalçın: Nijer Ülke Analizi
5. Arş. Gör. Cihan Daban: Uganda’nın Dış Politikası
6. Dr. Öğr. Üyesi Mürsel Bayram: Muammer Kaddafi ve Afrika’da Dinsel Etkisi
7. Dr. Öğr. Üyesi Burcu Taşkın: Afrika’da Azınlıklar, Topluluklar ve Siyasal Temsiliyet
8. Çev. Doç. Dr. İsmail Ermağan-Duygu Kutlu: Afrika'da Göç Olgusu
9. Prof. Dr. Hamdi Genç: Orta Doğu’dan Kuzey Afrika’ya Göç
10. Dr. Öğr. Üyesi Emre Kalay: Afrika’da Sınır Sorunları
11. Dr. Öğr. Üyesi Volkan İpek: Portekiz Afrika’sında İç Savaşlar
12. Arş. Gör. Ahmet Göksel Uluer: Biafra Devleti ve Nijerya İç Savaşı
13. Huriye Yıldırım Çınar: Fransa’nın Afrika’da Askerî Varlığı
14. Dr. Ali Onur Tepeciklioğlu: Uluslararası Toplumda Norm Değişimi ve Güney Afrika: Apartheid'in Kaldırılmasından Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne
15. Dr. Öğr. Üyesi Segâh Tekin: Küresel Güney ve Yeni Bağımlılık İlişkileri: Brezilya ve Afrika’da Tarım
16. Doç. Dr. Bahtiyar Dursun: Sudan’ın Enerji Sektörü ve Türkiye’nin Yatırımları
17. Dr. Öğr. Üyesi Gülfer Vural: Gabon’un ve Sudan’ın Ekonomileri
18. Nilay Tunçaslan-Doç. Dr. Emel Parlar Dal: 2000 Sonrası Afrika'da Brezilya ve Türkiye’nin İnsani Diplomasisi
19. Dr. Öğr. Üyesi Asena Boztaş: Uluslararası Platformlarda Afrika-Türkiye İlişkileri Nasıl Gelişir?

Asena Boztaş, Bahtiyar Dursun, Belma Engin Güder, Burak Toygar Halistoprak, Burcu Taşkın, Cihan Daban, Duygu Kutlu, Elem Eyrice Tepeciklioğlu, Emine Zeynep Daban, Emre Saygın, Hakan Aydın, Hatice Rumeysa Dursun, İbrahim Arslan, İbrahim Taha Dursun, İsmail Ermağan, Mehtap Kaçar, Mürsel Bayram, Samet Polat, Sezai Özçelik, Tahsin Yamak, Volkan Babacan, Volkan İpek, Yunus Turhan, Zekeriya Şimşek NEDEN DÜNYA SİYASETİNDE AFRİKA?
Afrika, Türk dış politikası tarafından geç keşfedilmiştir. Dönemin farklı dış politika öncelikleri ve konjonktürel gelişmeler çerçevesinde şekillenen bu durum nedeniyle Afrika çalışmaları, Türk akademisinde nispeten yeni gelişmeye başlayan çalışma alanlarından biri olagelmiştir. Türkiye'de Uluslararası İlişkiler alanında bölge çalışmaları hâlâ oldukça yetersiz durumdadır. Sevindirici olan ise dünyada Afrika kıtasına yönelik yükselen akademik ilgi ivmesinin son yıllarda Türkiye'de de gözlemlenebilmesidir. Afrika üzerine olan literatür giderek daha farklı konuları kapsayacak şekilde genişlemekte ve zenginleşmektedir. Ortaya çıkan yayınların sayısı bunun bir kanıtı niteliğindedir. Örneğin bu kitap serisi, 1 iken 6 olmuştur.
Dünyaya bakalım çünkü dünyaya bakmak, aslında kendimizin iç organlarının röntgenini çekmektir, nefes almaktır, gelişmektir.
Dünya Siyasetinde Afrika 6 yapıtını şu değerli yazarlar ve çalışmaları oluşturmaktadır:
1. Afrika'da Siyasi Partiler ve Parti Sistemleri – Dr. Öğr. Üyesi Burcu Taşkın
2. Afrika'da Alicengiz Oyunları – Zekeriya Şimşek
3. Fransa'nın Afrika Politikası - Değişim veya Süreklilik – Dr. Yunus Turhan
4. Yükselen Güçlerin Afrika Politikaları Bağlamında Endonezya Afrika İlişkileri – Dr. Elem Eyrice Tepeciklioğlu
5. Sömürge Mirası Üzerine İşbirliği Çalışmalarında İki Bölgesel Örgüt: Avrupa Birliği ve
Afrika Birliği Örneği – Emine Zeynep Daban
6. 2011 Sonrası Libya Siyaseti ve Sonrası Yönetimler – Doç. Dr. İbrahim Arslan
7. Sudan Siyasal Kültüründe Demokrasi ve Ömer el Beşir Rejimi – Dr. Mürsel Bayram
8. Tunus ve Cezayir'de Arap Baharı Öncesi ve Sonrası Siyasi Dönüşümü Anlamak – Hatice Rumeysa Dursun
9. Sahraaltı Afrika'da Bölgesel ve Bölgealtı Çatışma Çözümleri – Dr. Belma Engin Güder
10. Soğuk Savaş Döneminde Sosyalizmin Tanzanya'ya Etkisi: Nyerere Dönemi – Arş. Gör. Cihan Daban
11. Afrika ve Çatışma Çözümleri: Afrika Kendinden Ne İstiyor? – Prof. Dr. Sezai Özçelik
12. Sağlık Olsun Afrika – Dr. Öğr. Üyesi Volkan İpek - Doç. Dr. Mehtap Kaçar
13. Afrika ve Ulaşım: “Trans-Afrika Karayolu Ağı” – Doç. Dr. Asena Boztaş
14. Kakuma-Dadaab Mülteci Kampları ve Mültecilerin Kenya'ya Etkileri – Duygu Kutlu
15. Afrika'da Yapay Zekâ çalışmaları – Cemil Samet Polat - Doç. Dr. İsmail Ermağan
16. Afrika Ülkelerinin Ekonomik Performanslarının Kurumsal Analizi – Dr. Tahsin Yamak
17. Afrika Ülkelerinde Yolsuzluk Olgusunun Ekonomi Politiği – Dr. Emre Saygın
18. Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu – Dr. Öğr. Üyesi Burak Toygar Halistoprak
19. Nijerya'nın Eneji Perspektifine Genel Bir Bakış – Doç. Dr. Bahtiyar Dursun
20 Fransa'nın Uranyum Üretim ve Tedariki Açısından Afrika – Volkan Babacan
21 11 Eylül Sonrası Türk Dış Politikasında Kamu Diplomasisi Uygulamaları:
Sahraaltı Afrika Bölgesi – Dr. Hakan Aydın
22. Uluslararası İşletmecilikte Yükselen İki Güç Olarak Türkiye ve Güney Afrika:
Hofstede – Dr. Öğr. Üyesi İbrahim Taha Dursun

Arda Özkan, Asena Boztaş, Belma Engin Güder, Burak Gümüş, Christian Johannes Henrich, Cihan Daban, Duygu Kutlu, Ebru Oğurlu, Elem Eyrice Tepeciklioğlu, Emine Elemenler, Esra Pakin Albayrakoğlu, Güngör Şahin, Hakan Aydın, Hatice Rumeysa Dursun, Huriye Yıldırım Çınar, İbrahim Kaya, İbrahim Taha Dursun, İsmail Ermağan, Mehmet Cem Oğultürk, Melis Özdemir, Murat Yiğit, Onur Tepeciklioğlu, Ömer Duman, Yunus Turhan, Zekeriya Şimşek NEDEN DÜNYA SİYASETİNDE AFRİKA?

Afrika, Türk dış politikası tarafından geç keşfedilmiştir. Dönemin farklı dış politika öncelikleri ve konjonktürel gelişmeler çerçevesinde şekillenen bu durum nedeniyle Afrika çalışmaları, Türk akademisinde nispeten yeni gelişmeye başlayan çalışma alanlarından biri olagelmiştir. Türkiye'de uluslararası ilişkiler alanında bölge çalışmaları hâlâ oldukça yetersiz durumdadır. Sevindirici olan ise dünyada Afrika kıtasına yönelik yükselen akademik ilgi ivmesinin son yıllarda Türkiye'de de gözlemlenebilmesidir. Afrika üzerine olan literatür giderek daha farklı konuları kapsayacak şekilde genişlemekte ve zenginleşmektedir. Ortaya çıkan yayınların sayısı bunun bir kanıtı niteliğindedir. Örneğin bu kitap serisi, 1 iken 7 olmuştur.
Dünyaya bakalım çünkü dünyaya bakmak; aslında kendimizin iç organlarının röntgenini çekmektir, nefes almaktır, gelişmektir.
Dünya Siyasetinde Afrika 7 yapıtını şu değerli yazarlar ve çalışmaları oluşturmaktadır:
1. Türkiye-Afrika İlişkileri: Nasıl ve Nereye? - Doç. Dr. İsmail Ermağan - Dr. Elem Eyrice Tepeciklioğlu
2. Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nde Osmanlı Afrikası - Zekeriya Şimşek
3. Türkiye-Gana İlişkileri - Dr. Öğr. Üyesi Belma Engin Güder
4. Türkiye-Cezayir İlişkileri - Doç. Dr. Esra Pakin Albayrakoğlu
5. Türkiye-Botsvana İlişkileri - Doç. Dr. Mehmet Cem Oğultürk
6. 21. Yüzyılda Türkiye-Senegal İlişkileri - Arş. Gör. Cihan Daban
7. Türkiye-Güney Afrika Cumhuriyeti İlişkileri - Dr. Ali Onur Tepeciklioğlu
8. Türkiye-Cibuti İlişkileri - Dr. Christian Johannes Henrich - Arş. Gör. Emine Elemenler
9. Türkiye-Etiyopya İlişkileri - Dr. Öğr. Üyesi Hakan Aydın
10. Türkiye-Tanzanya İlişkileri - Dr. Yunus Turhan
11. Türkiye-Libya İlişkileri - Dr. Öğr. Üyesi Arda Özkan
12 Türkiye-Somali İlişkileri - Doç. Dr. Güngör Şahin
13. Türkiye-Nijerya İlişkileri - Doç. Dr. İsmail Ermağan - Prof. Dr. Burak Gümüş
14. Ulusların Rekabet Üstünlüğü Çerçevesinde Türkiye-Nijer İlişkileri - Dr. Öğr. Üyesi İbrahim Taha Dursun
15. Türkiye-Mozambik İlişkileri - Prof. Dr. Ebru Oğurlu
16: Arap Baharı Sonrası Türkiye-Mısır İlişkileri - Ömer Duman
17: Türkiye-Sudan İlişkileri (1998-2020) - İbrahim Kaya
18: Türkiye-Moritanya İlişkileri - Dr. Öğr. Üyesi Hatice Rumeysa Dursun
19 Türkiye-Gambiya İlişkileri: Askerî İş Birliği ve Ötesi - Dr. Elem Eyrice Tepeciklioğlu
20: Doğu Afrika'nın İncisi Uganda'nın Türkiye ile İlişkileri - Doç. Dr. Asena Boztaş
21: Türkiye-Kenya İlişkileri - Öğr. Gör. Duygu Kutlu
22: Türkiye-Sierra Leone İlişkileri - Huriye Yıldırım Çınar
23: Başlangıç Döneminde Türkiye-Gine İlişkileri - Dr. Öğr. Üyesi Murat Yiğit
24: Türkiye-Mali İlişkileri - Melis Özdemir

Ahmet Göksel Uluer, Ahmet Tayyip Korkmaz, Asena Boztaş, Begüm Gün, Belma Engin Güder, Cihan Daban, Elif Ermağan, Emre Saygın, Fatih Ulaşan, Fatima Gulhan Abushanab, Gökhan Kavak, Hatice Rumeysa Dursun, Hatice Zehra Büyüktavşan, Huriye Yıldırım Çınar, İsmail Ermağan, Levent Kırval, Mohammed Alnour, Murat Yiğit, Seydi Diamil Niane, Sibel Akgün, Şükrü Mutlu Karakoç, Taha Dursun, Tülay Yıldırım-Mat, Yaşar Pınar Özmen, Yunus Turhan NEDEN DÜNYA SİYASETİNDE AFRİKA?
Afrika, Türk dış politikası tarafından geç keşfedilmiştir. Dönemin farklı dış politika öncelikleri ve konjonktürel gelişmeler çerçevesinde şekillenen bu durum nedeniyle Afrika çalışmaları, Türk akademisinde nispeten yeni gelişmeye başlayan çalışma alanlarından biridir. Türkiye'de uluslararası ilişkiler alanında bölge çalışmaları hâlâ oldukça yetersiz durumdadır. Sevindirici olan ise dünyada Afrika kıtasına yönelik yükselen akademik ilgi ivmesinin son yıllarda Türkiye'de de gözlemlenebilmesidir. Afrika üzerine olan literatür giderek daha farklı konuları kapsayacak şekilde genişlemekte ve zenginleşmektedir. Ortaya çıkan yayınların sayısı bunun bir kanıtı niteliğindedir. Örneğin bu kitap serisi, 1 iken 8 olmuştur.
Dünyaya bakalım çünkü dünyaya bakmak; aslında kendimizin iç organlarının röntgenini çekmektir, nefes almaktır, gelişmektir.

Abdallah Imam Haruna, Asena Boztaş, Aşkım Beste Özdoğan, Aylin Yılmaz Şaşmaz, Begüm Gün, Belma Engin Güder, Burak Gümüş, Cihan Daban, Çağdaş Ateş, Elif Yıldız, Fatih Ulaşan, Gülendam Tidim, Hatice Rumeysa Dursun, İsmail Ermağan, Levent Kırval, Mehmet Öten, N. Ceren Türkmen, Ömer Duman, Sevgül Türkmenoğlu, Soner Tekdemir, Sulaiman Nurudini Malunda, Şükrü Mutlu Karakoç, Tülay Yıldırım Mat, Volkan Karaca, Yunus Turhan NEDEN DÜNYA SİYASETİNDE AFRİKA?
Afrika, Türk dış politikası tarafından geç keşfedilmiştir. Dönemin farklı dış politika öncelikleri ve konjonktürel gelişmeler çerçevesinde şekillenen bu durum nedeniyle Afrika çalışmaları, Türk akademisinde nispeten yeni gelişmeye başlayan çalışma alanlarından biridir. Türkiye'de uluslararası ilişkiler alanında bölge çalışmaları hâlâ oldukça yetersiz durumdadır. Sevindirici olan ise dünyada Afrika Kıtası'na yönelik yükselen akademik ilgi ivmesinin son yıllarda Türkiye'de de gözlemlenebilmesidir. Afrika üzerine olan literatür giderek daha farklı konuları kapsayacak şekilde genişlemekte ve zenginleşmektedir. Ortaya çıkan yayınların sayısı bunun bir kanıtı niteliğindedir. Örneğin bu kitap serisi, 1 iken 9 olmuştur.
Dünyaya bakalım çünkü dünyaya bakmak; aslında kendimizin iç organlarının röntgenini çekmektir, nefes almaktır, gelişmektir.

1. The African Factor in Türkiye's Foreign Policy:
Turkish Policy Options Versus African Perceptions - Dr. Abdallah Imam Haruna
2. Afrika'nın Somut Olmayan Kültürel Mirasının Uluslararası Düzeyde Korunması
Dr. Öğr. Üyesi Belma Engin Güder
3. Doğu Afrika'daki Büyük Göller Bölgesi Ülkelerinde Siyasi İstikrarsızlık ve Barro-Hanke
İktisadi Hoşnutsuzluk Endeksi İlişkisi - Doç. Dr. Asena Boztaş - Dr. Öğr. Üyesi N. Ceren Türkmen
4. Kanada-Afrika İlişkileri: Güçlü Beklentiler, Zayıf Sonuçlar - Doç. Dr. Hatice Rumeysa Dursun
5. Güney Sudan'ın Çökmüş Siyasal Sistemine Kurumsalcı Bir Çözüm Önerisi
Prof. Dr. Burak Gümüş - Prof. Dr. İsmail Ermağan
6. Afrika'da Eğitim ve Öğretim Politikalarının Kültürel Alana Etkisi:
Kongo Demokratik Cumhuriyeti Örneği - Dr. Cihan Daban
7. Afrika'da Kabilecilik Bağlamında İyi Yönetişim İle İlgili Sorunlar ve Çözüm Dinamikleri:
Gabon Örneği - Ömer Duman
8. Afrika Kıtası'nda Yabancı Devletlerin Askerî Varlığı - Doç. Dr. Levent Kırval
9. Afrika'da Feminizm - Aşkım Beste Özdoğan
10. Women in Kenyan Politics: Gender Politics and The Impact Of Women's Movement - Elif Yıldız
11. Kültürel Emperyalizm ve Doğu Afrika Sineması: Uganda ve Kenya Örneği
Sulaiman Nurudini Malunda
12. Afrika'da Tarım ve İklim Krizi - Doç. Dr. Mehmet Öten
13. Afrika'da Tarım ve Kadının Rolü - Doç. Dr. Yunus Turhan
14. Bir Gözlem Yazısı Olarak Güney Sudan'da İç Savaşın Yıkıcı Etkileri - Soner Tekdemir
15. Sıfır Toplamlı Oyunda Final: Mısır 1971-2012 ve 2014 Anayasalarında Siyasi Sistem
Dr. Öğr. Üyesi Şükrü Mutlu Karakoç
16. Yapay Zekânın İç Güvenlik Alanında Kullanılması: Nijerya Örneği - Dr. Fatih Ulaşan
17. Afrika'da Drone Kullanımı - Begüm Gün
18. Fransa'nın Tarihsel Perspektifte Afrikalı Göçmen Politikası - Doç. Dr. Tülay Yıldırım Mat
19. Tarihten Günümüze: Afrika'ya Çinli Göçü - Dr. Öğr. Üyesi Aylin Yılmaz Şaşmaz
20. Orta Afrika'da Samaritan Çıkmazı: Ekonomik Büyüme ve Dış Ülke Kaynaklı Yardımların
Nedensellik İlişkisinin İncelenmesi - Dr. Öğr. Üyesi N. Ceren Türkmen
21. Türk Hava Yolları ve Afrika - Gülendam Tidim
22. Modern Türk Şiirinde Afrika - Doç. Dr. Sevgül Türkmenoğlu
23. Türkiye'den Afrika'ya Ticaret: Sektörel Öneriler - Arş. Gör. Çağdaş Ateş - Arş. Gör. Volkan Karaca

Tezer Palacıoğlu Yüzyıl başına kadar dünya nüfus artışının çok büyük bölümünü karşılaması beklenen Afrika’nın, geleceğin yükselen yıldızı olacağı ortak algıdır. Zenginliklere sahip olduğu genel olarak biliniyordur ancak bunların neler olduğu, Kıtada nasıl bir ortamın iş insanlarını beklediği, rekabet koşulları, aktörleri, hangi ülkenin daha büyük fırsatlar sunduğu, hangi ülkenin daha riskli olduğu ve nedenleri hakkında bilgi sınırlıdır.
Bu çalışmada, firmalarımıza ve ilgililere pazar hakkında bilgi vererek katkı sunmak üzere mevcut durum ve gelecek projeksiyonları ışığı altında, fırsatlar sunduğuna inanılan Afrika’daki güçler mücadelesi ve aktörleri incelenmiştir. Özellikle yeni sömürgeci olarak nitelenen Çin ve eski sömürgecileri temsilen Fransa örneğinde, Afrika’daki yabancı yatırımlar ve ekonomik faaliyetleri ele alınarak Türkiye’nin rekabet edeceği ülkelerin nasıl bir çalışma içerisinde oldukları değerlendirilmiştir.
Bununla birlikte Sahra Altı’na yoğunlaşılarak mevcut ülkelerin sahip olduğu avantajları, sosyo ekonomik durumları, yer altı-üstü zenginlikleri, beşeri potansiyelleri, yönetimlerindeki istikrar seviyeleri, dış ticaretleri ve yaşamış oldukları anlaşmazlıklar da mercek altına alınmıştır. Afrika’nın, firmalarımız ve ülkemiz için önemi olumlu ve olumsuz tüm veriler ışığında gerçekçi bir bakış açısıyla değerlendirilmiştir.
Geçmişte bizzat 8 ülkede yapılan saha çalışmalarında elde edilen deneyimlerden ve Afrika hakkında devlet ve özel sektör bazında çalışmaları ile büyük katkı sağlayan kesimlerle yapılan görüşmelerden elde edilen bilgilerle de donatılan çalışmamız, Kıtanın 54 ülkesini de en kısa, pratik ve somut verilerle incelemektedir.

Hanane Chaine Kuzey Afrika bölgesi Türkiye'nin jeopolitik ilgi alanı kapsamında yer alan bölgelerden biridir. Türkiye'nin tarihî ve kültürel açıdan güçlü bağlarının olduğu bu bölgede yer alan önemli ülkelerden biri de Fas Krallığı'dır. 20. yüzyılda Fransız sömürgesi olması dışında tarih boyunca bağımsızlığını koruyan Fas ülkesi zengin tarihî geçmişe ve doğal güzelliklere sahip bir memlekettir. Sömürge idaresinin sona ermesi ve bağımsızlığa kavuşmasının ardından Fas Krallığı ve Türkiye arasında kurulan ilişkiler 21. yüzyıldan itibaren yeni bir ivme kazanmıştır. Afrika'ya açılan bir kapı niteliğine haiz Fas Krallığı, bölge ülkeleriyle ticari ve ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi açısından da önemli yere sahiptir. Türkiye Cumhuriyeti ve Fas Krallığı arasında ekonomik, ticari ve kültürel ilişkilerin geliştirilmesi bağlamında turizm, dış ticaret, inşaat, tekstil, hizmet sektörleri vs. alanlarda esaslı bir potansiyel söz konusudur. Bu bağlamda Türkiye'nin orta ve büyük ölçekli şirketlerinin Fas ekonomisinde ve ülkenin ticari hayatında önemli rol oynadığını özellikle vurgulamak gerekir. Bu şirketler ağırlıklı olarak inşaat ve havacılık sektöründe kendini gösterebilmektedir. İki ülke arasındaki ilişkiler ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının muadil birimleri, sivil toplum örgütleri, ticaret ve sanayi kuruluşları, odalar ve derneklerin faaliyetleri, ortak toplantılar, karşılıklı ziyaretler, fuar ve çeşitli organizasyonlar yoluyla daha da gelişmektedir.

Gökhan Kavak Ekonomik ve siyasi gücüyle “Afrika'nın devi” olarak nitelendirilen Nijerya, 200 milyonu aşan nüfusuyla Afrika'da en fazla insanı sınırlarında bulunduran ülke konumundadır. 250'ye yakın etnik kabilenin bulunduğu ülkede birçok yerel dil konuşulmaktadır. Geçmişte tarım ürünleriyle denizaşırı güçlerin sömürgesi olan ülke, bugün petrol ve doğal gaz kaynaklarıyla öne çıkmaktadır.
Derin tarihî geçmişi, doğal zenginlikleri ve kültürel çeşitliliğine rağmen Nijerya bugün siyasi çekişmeler, etnik ve dinî çatışmalar, silahlı gruplar, eğitim ve sağlık alanlarındaki çözülemeyen sorunlar ve ekonomik bunalımları ile gündeme gelmektedir. Bu anlamda kitabımızın başlığında da belirttiğimiz gibi Nijerya, âdeta “zincirlere vurulmuş bir dev” olarak tanımlanabilir.
Diğer taraftan Afrika'nın siyasi ve ekonomik olarak en güçlü ülkelerinden Nijerya'nın Osmanlı Devleti ve Türkiye ile ilişkileri 5 asırlık geçmişe sahiptir. Bu ilişkiler 1960'da Nijerya'nın bağımsızlığını kazanmasına kadar kesintiler hâlinde ilerlemiştir. Türkiye'nin Nijerya'da büyükelçilik açmasıyla ise ilişkiler günümüze kadar farklı alanlarda sürdürülmüştür.
Batı Afrika ülkelerinden Nijerya'nın tarihî, siyasi, sosyolojik, ekonomik ve güvenlik boyutlarının incelendiği ve Türkiye ile ilişkilerinin masaya yatırıldığı bu eser, bir saha çalışması olması bakımından okuyucuya Sahra Altı Afrika'nın bir bölümü ile ilgili özgün bilgiler sunmayı amaçlamaktadır.

Atakan Büyükdağ, Burcu Taşkın, Can Uyar, Dila Algan Tezcan, Ferit Belder, Halim Gençoglu, Indira Phutkaradze, Nur Çeti̇noğlu Harunoğlu, Sezgi Durgun Özkan, Zeynep Bostan “Dünya üzerindeki en tekinsiz toprak, insanın zihni ve kalbidir”.
Bu söz Amerikalı coğrafyacı John Kirtland Wright (1891–1969) tarafından 1946 yılında Ohio'da Amerikan Coğrafya Derneğinin açılış toplantısında söylenmiştir. Bu sözün 19. yüzyıldan 20. yüzyıla geçişe tanıklık eden bir coğrafyacı tarafından söylenmiş olması manidardır, zira bu dönemde dünyada İmparatorluklar çözülürken, ulus devletler sınırlarını oluştururken, sanayileşmiş devletler sömürge topraklarda kolonyal siyasetlerini sürdürürken Amerika'dan Finlandiya'ya, Hindistan'dan Etiyopya'ya, Japonya'dan Ruanda'ya, tüm dünya şiddet ve katliamlarla sarsılmıştır.
20. yüzyılda yaşanan çatışmalarda çarpışan sadece insanlar ve silahlar değil imgeler ve anlatılardır. Kenyalı yazar Ngũgĩ wa Thiong'o, 1981 yılında yayımladığı “Zihni Dekolonize Etmek” adlı kitabında, emperyal güçlerin dayattığı kültürün bir silah olarak kullanıldığını, kültür emperyalizmi ile yerli halkların kendilerine nasıl yabancılaştırıldığını anlatır. Thiong'o'ya göre “Kültür bombası”, canlılara kendi adlarını, yuvalarını, dillerini, mirasını, birliğini, yeteneklerini ve son olarak da kendilerine olan inançlarını yok edecek kadar etkilidir.”. Bu nedenle 20. yüzyılın tarihini yazarken kolonyalite ve her türlü şiddet birlikte ele alınmalıdır.
Bu kitapta, kolonyal siyaset ve “kolonyalite”nin yeniden ürettiği politikaların sonucunda 20. yüzyılda yaşanan şiddet ve katliamlara dair alternatif anlatılar ve sorgulamalar bulacaksınız. Seçkin akademisyenlerin kaleminden çıkan bu yazıların gelecek yüzyılda barışa ve adalete ilham olması umuduyla…

Furkan Torlak Bu çalışma, 2011 yılında tüm Arap coğrafyasını etkisi altına alan halk isyanlarının Mısır ayağını, devrim teorileri ve sivil-asker ilişkileri bağlamında açıklamaktadır. Bu çerçevede Mısır ordusunun siyasal sistem içerisinde sahip olduğu kritik rol incelenirken, 25 Ocak Tahrir devrimine giden devrimci koşullar ile 3 Temmuz askeri darbesine giden karşı devrim konjonktürü ele alınmıştır.
Çalışmanın kavramsal çerçevesi, devrim olgusunun tarihsel olarak nasıl geliştiğini incelemiş; farklı devrim örneklerini karşılaştıran düşünürlerin ulaştığı bulguları aktarmış, devrim ve karşı devrim için gerekli koşulları ele almıştır. Yapılan analiz çerçevesinde Mısır'daki 25 Ocak devrimiyle diktatörlüğün yıkıldığı; siyasal ve toplumsal ilişkilerin yeni anayasa çerçevesinde geniş kesimlerinin lehine formatlandığı gözlemlenmiştir.
Buna karşılık devrimle birlikte çıkarları zedelenen eski rejimin uzantılarının karşı devrim sürecini başlattığı; devrimci güçler, Seküler ve İslamcı şeklinde kutuplaşırken, seküler kesimlerin karşı devrimci güçlerle ittifakının 3 Temmuz darbesini doğurduğu tespit edilmiştir.
Neticede Mısır’da gerçekleşen askeri darbe sonrası eski rejim unsurları siyasal sistemin merkezine otururken, eski devrimci liberal-seküler kanadın dışlandığı; özgürlüklerin kısıtlandığı 2014 anayasası ile de ülkede askeri diktatörlüğün kurumsallaştığı meçhul bir geleceğe doğru ilerlediği görülmüştür.

Ensar Küçükaltan Afrika kıtası, tarihin her döneminde kendi topraklarında kendi kahramanlarını yetiştirmiştir. Bu kahramanlar her ne kadar fazla gündeme getirilmese de Afrika uluslarının sosyal, kültürel ve hatta siyasi dokularına işlemiştir. Ahmadou Bamba da sessiz gücü ile sömürgecilere karşı direnmiş bir sufi, bir Senegal kahramanıdır. O ve onun gibi nice önemli Afrika figürlerinin Türkçe literatürde daha fazla yer bulması adına bir giriş seviyesi çalışması olan Özgürlüğün Esiri, benzer araştırmaların kapısını aralamak isteyenler için kolaylaştırıcı bir eser olması temennisiyle yazıldı.
Bamba'ya "Özgürlüğün Esiri" denmesinin sebebi, onun tam olarak yalnızca özgürlüğe esir olma isteğine esir olan biri olabileceği düşüncesi ve hissiyatından kaynaklıdır. Bamba hakikatin esiriydi. Bunun dışındaki tüm hakikat iddiaları ona göre mâsivadan ibaretti.
Bir saha çalışması ürünü olan bu kitapta; Batı Afrika'nın İslamla olan ilişkisinden, sömürgecilik döneminin acılarından, Bamba'nın hayatından ve onun takipçileri olan Mürîdiyye hareketinden bölümler bulacaksınız. Kitabın sonu ise Senegal'in Touba şehrinde Bamba'nın takipçileri ile yapılan röportajlara ayrıldı.

Elem Eyrice Tepeciklioğlu 21. yüzyılın Afrika yüzyılı olacağı söylenmektedir. 2018 verilerine göre, dünyanın en hızlı büyüyen 10 ekonomisinden 6'sı Afrika'da yer almaktadır. Petrol ve doğalgaz gibi yeraltı kaynaklarının yanı sıra önemli madenlere de ev sahipliği yapan Afrika, ABD ve AB gibi kıtanın geleneksel ortaklarının yanı sıra Çin başta olmak üzere, Brezilya, Hindistan, Japonya ve Rusya gibi yükselen güçlerin rekabet alanı hâline gelmiştir. Dünya politikasındaki ağırlığını hızlı bir şekilde artıran Afrika'nın yükselişi, Türkiye'nin kıtaya yönelik ilgisini de artırmıştır.
Türkiye'nin Afrika ülkeleriyle artan ilişkilerinin neticesinde siyasi ilgi akademik ilgiyi beslemiş ve Afrika'nın dış politikadaki önemi arttıkça Afrika çalışmalarına olan ilgi de artmıştır. Elinizdeki bu kitap, Afrika'ya yönelik artan akademik ilginin bir sonucu olup ilgili literatüre mütevazi de olsa bir katkı sağlamayı ve dünya politikasında önemi gittikçe artan Afrika ülkeleri ile Türkiye'nin ilişkilerini çok boyutlu olarak incelemeyi amaçlamaktadır. Türkiye-Afrika ilişkilerini tarihsel bir perspektifle ve eleştirel bir bakış açısıyla ele alan bu çalışma, ilişkilerin ortaklık temelinde nasıl geliştirebileceği ile ilgili öneriler getirmektedir.
Türk Dış Politikasında Afrika: Temel Dinamikler, Fırsatlar ve Engeller başlıklı eser, beş bölümden oluşmaktadır:
1)Afrika'ya açılım politikası öncesinde Türkiye-Afrika ilişkileri,
2)Afrika ülkeleriyle siyasi ilişkiler ve askerî işbirliği,
3)Afrika ülkeleriyle ekonomik ilişkiler ve Türk firmalarının kıtadaki yatırımları,
4)Türkiye'nin Afrika'daki yumuşak güç unsurları: İnsani yardımlar, eğitim ve kültürel işbirliği,
5)Türkiye'de Afrika çalışmaları.

Süleyman Eren Küreselleşen dünyada kamu diplomasisi faaliyetleri, bir ülkenin değerlerinin başka toplumlara anlatılmasında önemli bir dış politika aracı olmuştur. Ülkeler, kendi yumuşak güçlerini harekete geçirebilmek için kamu diplomasisi faaliyetlerini etkili olarak kullanmaktadır. Bu amaçla ülkeler, farklı alanda kamu diplomasisi faaliyetleri yürüterek kendi düşüncelerini, politikalarını, değerlerini başka toplumlara anlatmak istemektedir. Türkiye, Afrika ülkelerine dış politikasında ayrı bir önem vermekte ve Afrika'daki varlığını artırmak istemektedir. Son dönemde başlattığı Afrika açılım politikası ile Türkiye, Afrika ülkelerine yönelik kamu diplomasisi faaliyetlerini ve Afrika'daki varlığını artırmayı hedeflemektedir. Bu kitapta; yumuşak güç ve kamu diplomasisi kavramları çerçevesinde Türkiye'nin 1998 yılında başlattığı Afrika açılım politikasına ve sonrasında Afrika'ya yönelik sürdürdüğü kamu diplomasisi faaliyetlerine odaklanılmaktadır. Yumuşak güç ve kamu diplomasisi kavramlarına özel bir önem atfedilen çalışmada, zaman içerisinde Türkiye'nin Afrika'ya yönelik kamu diplomasisinin nasıl bir süreçten geçtiği ve etkileri farklı boyutlarda incelenmiştir. Ayrıca Türkiye'nin Afrika'daki kamu diplomasisi faaliyetleri farklı açılardan ele alınmış, Türkiye'nin sahip olduğu yumuşak güç kaynaklarının Afrika'ya yönelik kamu diplomasisi faaliyetlerinde farklı şekillerde kullanıldığı gösterilmiştir. Kamu diplomasisi aktörlerinin zaman içerisinde faaliyetlerinin arttığı ancak Türkiye'nin Afrika'ya yönelik kamu diplomasisi etkinliğinin zaman içerisinde farklılıklar gösterdiği gözlemlenmiştir. Bu kapsamda çalışmanın ulaştığı en temel sonuçlardan birisi, Türkiye'nin Afrika'daki kamu diplomasisi faaliyetlerinin birbirinden farklı etkilere ve yansımalara sahip olduğudur. Bu eserle birlikte Türkiye'nin Afrika'ya yönelik kamu diplomasisi faaliyetlerinin Türk dış politikasındaki yeri ve önemi daha iyi anlaşılabilecektir.