Araştırma Yöntemleri \ 1-2
Gopal K. Kanji Gopal K. Kanji'nin istatistiksel testlerle ilgili en çok satan eserinin genişletilmiş ve güncellenmiş bu üçüncü basımı, örnek veri kümeleriyle testlerin nasıl uygulanacağı ve ulaşılan bulguların nasıl yorumlanacağı konusunda bilgiler sunmakta olup; en yaygın kullanılan testleri kapsamaktadır.
Bu kitapta incelenen her bir test; amacı, kısıtları ve yönteme ilişkin ana hatlarıyla ele alınmış ve bir örnek üzerinden sayısal uygulaması yapılmıştır.
100 İstatistiksel Test kitabı, her düzeyde ve tüm disiplinlerde istatistiksel analiz yapanlar için vazgeçilmez bir rehberdir.
Ali Rıza Erdem, Aycan Çiçek Sağlam, Aykut Ekiyor, Aziz Gökhan Özkoç, Bekir Tuncer, Berfin Kart, Berna Tarı Kasnakoğlu, Besim Karakadılar, Burcu Seher Çalıkoğlu, Bülent Balkan, Doğan Göçmen, Esen Gürbüz, Fahri Apaydın, Filiz Angay Kutluk, Gül Erkol Bayram, Gülten Dinç, Harun Tepe, İlter Turan, İpek Kıskacı, Mehmet Emir Köksal, Nurhayat Çalışkan Akçetin, Ruhdan Uzun, Semiyha Tuncel, Sezer Bozkuş Kahyaoğlu, Sibel Oktar Thomas, Sinan Kadir Çelik, Volkan özbek, Yusuf Bayraktutan “Kayırma, baskı, dışlama ve tasfiye… Türkiye Cumhuriyeti üniversitelerinin ve akademik hayatının tarihi, bu üç hastalıkla sistematik olarak lekelenmiştir. Akademide Etik İhlalleri: Yaşanmış Vakalar kitabının, bu hastalıkların teşhirine anlamlı, güncel katkılar getirdiğini düşünüyorum.”
Prof. Dr. Korkut Boratav

"Hakikatin konu edinilip tartışılarak arandığı bir ortam olması gereken akademik hayatta yer alabilmek, hakikat saygısı kadar insan saygısı gerektirir. Hakikat ahlakı, hakikati arayan insanların ahlakıdır. Bu ahlakı var eden değerlerin olmadığı bir yapıda insan yoktur. İşte bu kitap, değişik açılardan akademik ahlak hayatında olması gereken değerleri, bu değerlerin yaşanmasındaki sorunları ortaya koyan çalışmalardan oluşuyor. Derleyenlerin ve yazarların emeklerini saygıyla karşılıyor, saygın bir kurum olması gereken üniversitenin böylesi çalışmalarla adım adım yetkinliğe doğru yürümesini diliyorum."
Prof. Dr. Ahmet İnam, ODTÜ

“AKETDER tarafından yayımlanan bu kitap, akademinin en önemli sorunlarından olan etik ihlaller konusunu gündeme taşıyan cesur bir adımı simgelemektedir. Akademideki varlığı ve yaygınlığı bilinen etik ihlal konusunda kitapta yer alan örnekler, bu sorunun üstesinden nasıl gelinebileceği konusunda da bir yol gösterici olacaktır. Derneği ve editörleri bu yönde gösterdikleri çaba ve cesur davranışları nedeni ile kutlarım.”
Prof. Dr. Gülten DİNÇ, İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa

“Prof. Dr. Fahri Apaydın ve Doç. Dr. Sinan Kadir Çelik'in yayıma hazırladığı "Akademide Etik İhlalleri" adlı bu biricik eser, akademinin içinde bulunduğu etik duruma dair bir ayna tutuyor. Akademi deyince akla ilk gelen mobbingdir. Mobbing; kişilerde ruh sağlığı bozuklukları, öz güven, öz saygı kaybı, intihar gibi durumlara sebep olmaktadır. Bu konudaki farkındalıkların acilen oluşması ve yasal düzenlemelerin yapılması çok önemlidir. Türkiye'de özellikle üniversitelerde mobbing olaylarının sıkça yaşandığını ve bunları yöneticilerin örtbas etme eğiliminde olduğunu biliyoruz. Bu bakımdan elimizdeki eser, örtbas edilenin bizzat akademisyenler tarafından yazılıp açık edilmesidir.”
Prof. Dr. Kemal Kocabaş, Dokuz Eylül Üniversitesi

Ülkemizde bilimsel özgürlük ortamını ve akademik yaşamı ciddi biçimde olumsuz etkileyen bir dizi sorunu, yaşanmış tarihsel örnekleri ile gündeme getiren bu değerli çalışmanın, özellikle genç bilim insanları açısından bu sorunların farkındalığını artırdığı ölçüde, üstesinden gelinmesinde etkili olacağı umuduyla, tüm katkı yapanları kutlamak gerekir.
Prof. Dr. Galip Yalman, ODTÜ Siyaset Bilimi, emekli öğretim üyesi

Bu kitap, ülkemiz bilim insanlarına akademisyen olmanın ahlaki yükümlülüklerini hatırlatarak oldukça önemli bir işe ve bir ilke imza atmıştır. Devamının gelmesini dilediğim bu kitabın yaygın bir biçimde yaşanan etik ihlallerle, yanlışlarımızla yüzleşmeye bir vesile olmasını umuyor, tüm bilim insanlarına, üniversite öğrencilerine bu kitabı edinmelerini ve titiz bir biçimde okumalarını tavsiye ediyor; bu kitabı derleyenleri, yazılarıyla katkıda bulunanları kutluyorum.
Prof. Dr. Doğan Özlem, Yeditepe Üniversitesi
Abdulhamit Kurupınar, Abdurrahman Yıldırım, Anmar Efendioğlu, Çelebi Uluyol, Ayşe Arpalık, Çelebi Uluyol, Gülşah Babacan, Güzide Dadlı, İrem Akçayır, Mehmet Başaran, Rana Coşkun Turan, Tuğçe Güleşir, Ufuk Özkubat, Zaineb Alsaati Akademik araştırma yapan kişiler teknolojinin sunduğu imkânlardan farklı biçimlerde yararlanırlar: indeks, atıf ve kaynak tarama, işbirlikli platformlardan yararlanma, veri toplarken çevrim içi formlar kullanma, akademik sosyal ağlardan yararlanma, çalışmaları blog sayfalarından paylaşma, veriyi analiz etme, çeşitli bibliyografya (referans) yazılımlarından yararlanma, çalışma raporunu intihal kontrolünden geçirme ve web araçları ile sınıf içi etkileşimli uygulamalar kullanma...
Bu kitap, akademik araştırmalarda teknolojiden yararlanmak isteyen her bir araştırmacının yararlanabileceği biçimde basit bir yaklaşımla ele alınmıştır. Hep adı duyulan, hiç kullanılmamış ya da nasıl kullanılacağı bilinmeyen kavramlar kitap içerisinde sade bir anlatımla uygulamalı olarak sunulmuştur. Fakültesi, bölümü ya da ana bilim dalı farkı olmadan lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin tümü akademik araştırma yaparken ya da tez çalışmasında bu kitapta anlatılan konulardan rahatlıkla yararlanabilir.
Akademik hayatın içinde olan ve teknolojik becerilerini ilerletip kendisini geliştirmek isteyen her araştırmacıya yararlı olması temennisiyle...
Stephen Bailey Bu kitap; makale, ödev, tez, rapor gibi bilimsel bir çalışma yapmak isteyenlerin yazma konusunda faydalanabileceği temel bir kaynaktır. Kitapta; akademik yazmanın altyapısından başlayarak referans gösterme sistemleri, intihale neden olan hatalar, alıntılanan metinlerin kullanım biçimleri, paragrafları düzenleme yöntemleri, söz varlığı gibi birçok hususa değinilmiştir. Ayrıca temel yazım kuralları İngilizce ve Türkçe için karşılaştırmalı olarak verilerek farklılıklar gösterilmiş, farklı türdeki akademik çalışmaların kendine özgü ayrıntıları açıklanmıştır. Akademik yazma için sunulan bilgilere paralel olarak her bölümde, ilgili konuda okuyucunun kendisini geliştirmesine yardımcı olacak testlere yer verilmiştir. Bu sayede, adım adım ilerleyen bir gelişim süreci hedeflenmiştir.
Akademik Yazma, tüm bilim dallarında okuyan öğrencilerin yararlanabileceği bir içeriğe sahiptir.
Okuyucuları için faydalı olması dileğiyle…
Mehmet Akif Ocak Bu kitabın amacı, akademik çalışmaların başlangıç noktası olan alanyazın incelemesinin sistematik olarak ve etkili şekilde nasıl yapılacağını okuyucuya detaylı olarak anlatmaktır. Kitap, çalışılan alanda (sosyal, fen, sağlık) araştırmaların nasıl analiz edileceğini, ortaya nasıl bir sentez konulacağını, araştırma odağını, kapsam belirlemeyi, açıklayıcı bibliyografiyi ve alanyazın incelemesinin yazımını örnek olaylarla okuyucuya sunmakta, bu alanda önemli bir eksiği kapatmaktadır.
Kitapta, “Araştırma için yapılması gerekli ilk iş, geniş kapsamlı bir alanyazın incelemesi mi olacaktır?” sorusuna ayrıntılı şekilde cevap verilmiştir. Bundan dolayı, lisansüstü tez yazımı, makale yazımı, kitap ve kitap bölümü yazımı, bilimsel proje yazımı gibi alanyazın incelemesinin yapılması zorunlu olduğu durumlarda, kitabın son yıllarda oynadığı rol kendini daha çok göstermiştir.
Rauf Arıkan Anketler, sosyal konularda bilgi toplamak için yapılır. Konu ne olursa olsun bilginin kaynağı ve anketin muhatabı bireylerdir. Bilgi toplamanın anketler dışında da başka yolları mevcuttur: Deney, gözlem, kütüphane çalışması, örnek olay incelemesi vb. Ancak kısa zamanda güncel, az masraflı ve amaca uygun veriler toplayabilmek için çoğu zaman anket yöntemine başvurmaktan başka çare olmayabilir. Geleneksel anketlerde çok sayıda denek adı verilen bireyle görüşülür ve sınırlı sayıda soru sorulur. Derinlemesine anketlerde denek az sayıda olur fakat daha çok zaman alan ayrıntılı sorular sorulur ve görüşler alınır. Sorulan sorular bazen tamamen test şeklinde olur. Bazen de hem test hem de yorum soruları bir arada sorulur.
Anket yoluyla elde edilen bilgiler, fen bilimlerindeki ölçmeler gibi doğru olmaz, az veya çok hata içerir. Çünkü, algıları, tutumları, davranışları veya becerileri tam olarak ölçecek araçlarımız yoktur. Sayılan bu hususlar, bireylere, zamana ve mekâna göre değişkendir. Öğrencinin başarı ve yeteneğini, fertlerin beğeni ve tepkilerini, beklentilerini, toplumun hoşgörü düzeyini veya nefretini, insan haklarının düzeyini, adil rekabeti, piyasanın şeffaflığını, fakirliğin derecesini, hastadaki ağrının şiddetini, depremin derecesini ölçmek terazide domates tartmak gibi değildir.
Anket yoluyla hatası az olan veriler elde etmek için geçerli ve güvenilir bilgiler toplamak gerekir. Bunun için de iyi ölçme araçları geliştirmek ve çok sayıda denekle anket yapmak ve en yüz yüze görüşme, posta yoluyla bilgi isteme, telefonla bilgi alma, internet ortamından yararlanma gibi anket tekniklerinden birini seçmek gerekir. Bulguları genelleyebilmek için de işe olasılık (probabilite) dâhil edilmelidir. Yani, denekleri olasılıklı olarak örnekleme yoluyla seçmelidir. Araştırılan topluluğa tam sayım yapılabilecekse, örneklemeye gerek kalmaz.
Günümüzde kamu kurumları, üniversiteler, firmalar, bankalar, siyasi partiler, elçilikler, dernekler, ulusal ve uluslararası araştırma şirketleri çeşitli amaçlarla tekrar tekrar anket yapmaktadırlar. Hatası en az ve başarılı bir anket gerçekleştirebilmenin belki de ilk şartı, en uygun anket formu düzenleyebilmektir: Anket formunun tasarımı, soru sayısı, soru sırası ve soru tipi uygun anket formunun temel göstergeleridir. Bu kitapçığın amacı da bu göstergeleri inşa etmektir. Toplanan verileri, tablolar, grafikler, betimsel veya nedensel istatistiklerle analiz ederek anket çalışmamızı başarılı bir rapora, makaleye veya teze dönüştürerek amacımıza ulaşmış oluruz.
Beth M. Schwartz, R. Eric Landrum, Regan A. R. Gurung Yeni bir yere seyahat etmek heyecan verici olabilir ancak herhangi bir yere ilk kez gitmenin her zaman zorlukları vardır. Yeni bir şehir, yeni bir okul veya yeni bir iş olsun, yerin içini ve dışını, kurallarını ve geleneklerini öğrenmek zaman alır. Amerikan Psikoloji Derneği (APA) Stilinde yazmayı öğrenmek de benzer bir süreçtir.
Bu kitap, akademik yolcuğunuzda yanınızda bulunması gereken bir harita olacaktır.
İçerikte, akademinin her düzeyinde kullanılabilir bilgiler yer almaktadır.
Lisans, yüksek lisans ve doktora düzeyinde ödevler hazırlarken ya da makale taslaklarınızı oluştururken bu kitap, önemli bir başvuru kaynağı olacaktır.
Wayne C. Booth - Gregory G. Colomb - Joseph M. Williams “…yanlış fikirler hatta tehlikeli olanlar yayılıyor çünkü çok fazla insan; çok fazla fikri, çok az kanıtla kabul ediyor.”
Nitelik göreceli bir kavram olmasına rağmen nitelikli bilimsel araştırmayı, kısaca yaşamın herhangi bir bölümünde toplum yararına kullanılacak öneme sahip bir bilgiyi üretmek şeklinde tanımlayabiliriz. Nitelikli toplumların, sayıca az olsalar bile, büyük kalabalıklardan çok daha büyük işler başardıklarını tarihten biliyoruz. Bu, aynı zamanda çokluğu yani niceliği, niteliğin önüne yerleştiren toplumların da her zaman geri kalmaya mahkûm olduğu anlamına gelmektedir.
Nitelikli araştırmanın temel felsefesinin anlatıldığı bu kitapta, başkalarının araştırmalarını nasıl değerlendireceğimiz, kendi araştırmamızı nasıl nitelikli hâle getireceğimiz ve kaliteli bir raporu/makaleyi nasıl hazırlayacağımız konularında bize yol gösterilmektedir. Bazen akademik unvanlara sahip kişilerin bile ulusal televizyon kanallarında oldukça rahat bir şekilde son derece zayıf iddialarda bulunabildiğini gördüğümüzde sağlam bir argümanın sahip olması gereken beş bileşen konusunda bu kitapta verilen tavsiyenin ne kadar gerekli olduğu fark edilmektedir:
“…okurlarınız adına kendi kendinize sormanız gereken sorular:
1. İddiam nedir?
2. Hangi nedenler iddiamı desteklemektedir?
3. Hangi kanıtlar nedenlerimi desteklemektedir?
4. Alternatifleri/yan etkileri/itirazları kabul ediyor muyum ve nasıl cevaplıyorum?
5. Nedenlerimin iddiamla ilgisini hangi prensip oluşturmaktadır?”
John W. Creswell, J. David Creswell Araştırma metodolojisi alanında en çok satan kitap özelliğine sahip Araştırma Tasarımı isimli bu çeviri kitap; nitel, nicel ve karma yöntem araştırma yaklaşımlarının karşılaştırılmasına öncülük etmektedir. John W. Creswell ve J. David Creswell her üç yaklaşımın felsefi varsayımlarını, araştırma sürecinin temel unsurlarını, literatürün gözden geçirilmesini, araştırmalarda teori kullanımı ile bilimsel bir araştırmada yazma ve etiğin önemini ele almışlardır. Beşinci basımından çevrilen kitap, araştırma sorusu ve seçilen metodoloji ile ilgili epistemolojik ve ontolojik konumlandırma; nitel araştırmada vaka çalışması, görsel ve çevrim içi yöntemler; nitel ve nicel veri analiz yazılımı; nicel yöntemlerde örneklem büyüklüğünü belirlemek için güç analizi; karma yöntem araştırmaları için en son gelişmeleri içine alacak bir kapsama sahiptir. Bu bakımdan yalnızca bir ders kitabı değil aynı zamanda araştırmaya ilgi duyan herkesin merakla okuyabileceği eşsiz bir kaynaktır.
Aliye Atay, Alper Sinan, Anıl Eralp, Belgin Akın, Bilal Barış Alkan, Büşra Altınel, Deniz Görgülü, Esme Özdaşlı, Fırat Kıyas Birel, Gül Kadan, M. Petek Dinçman, Mehmet Ali Hamedoğlu, Mehmet Sabir Çevik, Mehtap Akçil Ok, Metin Karaca, Nihan Potas, Nilay Neyişci, Rıdvan Küçükali, Rukiye Dağalp, Sait Akbaşlı, Selim Kanat, Şahika Gökmen, Şefika Şule Erçetin, Şuay Nilhan Açıkalın Bilimsel araştırma; yoğun bir çaba ve sonsuz bir emek tutkulu bir merak ve hiç bitmeyen bir arayışla öğrenme, diğer araştırmacılar ve alanlarla etkili bir biçimde iş birliği yapabilme ve tüm bunları müthiş bir heyecana dönüştürebilme sürecidir.
İşte bu kitap, size böylesi bir süreçte de zengin içeriği ve yetkin yazarlarıyla yol arkadaşlığı yapmak üzere hazırlanmıştır.
Şanslı Şenol Günümüzde artık üretilen bilginin sınır tanımadığı bilinmektedir. Bilim ve teknoloji alanında meydana gelen bu olağanüstü gelişmeler, bilgiyi elinde bulunduran, bilgiyi üreten ülkeleri daha avantajlı ve daha egemen duruma getirmektedir. İstatistik bilimi, yeni araştırmalarla ve yeni yöntemlerle sürekli gelişen ve diğer bilimlerin tüm alanlarına uygulanabilen disiplinler arası bir bilim dalı olduğundan bu gelişmelerde büyük bir paya sahiptir.
Toplumun her kesiminde kültürel, sosyal, ekonomik konulardaki verilere dayanarak yapılan araştırmalar toplum dinamiklerini belirli amaçlara göre yönlendirmekte ve problemlerin çözümü için stratejiler oluşturmada istatistiksel araştırmalara gereksinim duyulmaktadır.
Günümüzde önemi gittikçe artan araştırmalardan elde edilen sonuçlara güvenmek, geleceğe ilişkin tahminler yapabilmek için özellikle araştırmanın planlama aşaması çok önemlidir. Toplanan verilerin amaçla örtüştüğünden ve gerekli verilerin değerlendirildiğinden emin olunmalıdır.
Günümüzde araştırma yapmama seçeneği giderek terk edilmiş olup araştırmalar çoğunlukla azaltılmış fiyat, daha büyük hız, daha büyük eğim ve daha büyük doğruluk gibi yararları olan örnekleme yöntemleri ile yapılmaktadır.
Bu kitap, bilimsel araştırmalar için gereken örnekleme yöntemleri için iyi bir zemin sağlamak üzere geliştirilen istatistik teorisi ile birlikte, araştırma ve örnekleme yöntemlerini içermektedir.
Ecem Naz Nazlıer Keser, Eda Beydili Gürbüz, Ferman Erim, Fulya Akgül Gök, Gamze Erükçü Akbaş, Gizem Akoğlu, Hande Albayrak, Hatice Kübra Doğancı, Hatice Nuhoğlu, İlkay Başak Adıgüzel, Meliha Funda Afyonoğlu, Serap Gün, Sertıat Tek, Sinan Akçay, Tahir Emre Gencer Araştırma yolculuğu nasıl başlar? Yolda araştırmacıyı neler bekliyor? Hassas gruplarla araştırma yapıyor olmak ne gibi deneyimleri içinde barındırıyor? Araştırmacı ve özneler arasındaki etkileşim nasıl inşa ediliyor ve bu etkileşimin ne gibi yansımaları oluyor? Bir araştırmanın bulgularını incelerken birçok okuyucunun üzerine düşünmediği ancak araştırmayı bütünüyle şekillendiren saha deneyimleri genellikle görünür değildir. Oysaki her araştırma yolculuğunun bir öyküsü vardır. Söz konusu öyküler, genellikle araştırmacıların sohbet konusu olmaktan öteye gitmez ya da lisansüstü tezlerde yöntem bölümünün satır aralarında gizli kalır.
Bu kitap da araştırma yolculuğuna dair öyküleri, sosyal hizmet araştırmacılarının saha deneyimleri üzerinden görünür kılma amacı taşımaktadır. Kitaba katkıda bulunan araştırmacılar; bir taraftan araştırmalarının sorununu belirleme motivasyonlarını, sahayla temaslarını, öznelerle etkileşimlerini, veri oluşturma sürecinde karşılaştıkları zorlukları ve bu zorluklarla baş etme biçimlerini anlatırken diğer taraftan da tüm bu süreçlerde kendilerini nerede ve nasıl konumlandırdıklarını sorgulamaktadırlar. Kitabı okurken her bir araştırmacının yolculuğuna tanıklık ederek kendi araştırma yolculuğunuzu yeniden düşünme ya da yapmayı planladığınız araştırmaları kitapta yer alan araştırmacıların deneyimleri ve önerileri doğrultusunda yeniden şekillendirme olanağına sahip olacaksınız.
Rauf Arıkan Araştırma soru sormakla başlar. Bilgiye erişmek ve bilginin doğru kullanımı araştırmacının temel uğraşlarından biridir. Araştırma yapma ve sonuçlarını doğru yorumlamanın önemi günümüzde daha da artmıştır. Sekiz milyona yakın öğrencisi bulunan üniversitelerimizin başlıca görevi, araştırma yapmak ve bilimsel yöntemi yaygınlaştırmaktır. Deney, gözlem, anket ve kütüphane çalışması, bilimsel araştırma yöntemlerinin en yaygın olanlarıdır. Üniversitelerin yanında bankalar, siyasi partiler, firmalar, elçilikler, yerli ve yabancı kuruluşlarla pazarlama uzmanları her alanda araştırma faaliyetinde bulunmaktadır.
Fen ve teknoloji alanında yapılan araştırmalar kadar, insanlar, toplumlar ve örgütlerle ilgili araştırmalar da yaygınlaşmaktadır. Günümüzün öne çıkan konularından araştırma geliştirme faaliyetleri ve inovasyon olgusunun temelinde de araştırmacılık kapasitesi yer almaktadır. Sayıları 200'ü aşan Üniversitelerimizde her yıl 75 bin kadar master ve doktora tezi tamamlanmaktadır.
Bilgi çağında yaşıyoruz. Bilginin üretimi, yayılması ve kullanımı hız ve yaygınlık kazandığı için çağımıza bilgi çağı diyoruz. Diğer yandan, bilgi çağının bir sonucu da bilgi kirliliğinin ortaya çıkmış olmasıdır. Bilgi bombardımanı altında doğru ile yanlış bilgiyi, iyi niyetli ile sömürme niyetli bilgiyi birbirinden ayırt etmek zorlaşmıştır. Bu zorlukların çaresi bilimsel araştırmacılık eğitimini yaygınlaştırmaktır.
Elinizdeki bu kitap, öğrenen ve inceleme yapan tüm öğrencilere, gerçek ve güvenilir bilgi peşinde olan araştırmacılara, özellikle de akademik tez hazırlayan adaylara yöneliktir. Araştırma yöntemlerini tanıtan, veri kaynaklarını, veri toplamayı, anket yapmayı, örnekleme tekniklerini açıklayan; veri analizinin tablolar, grafikler ve istatistiksel araçlarla nasıl yapıldığını uygulamalı olarak gösteren; bir araştırma raporunun nasıl yazılması gerektiğini ve buna ilişkin bilimsel ve etik kuralların neler olduğunu anlatan bir eserdir.
Ayşen BAKİOĞLU, Özlem KURNAZ İyi bir araştırmanın özellikleri:
İyi tanımlanmış bir araştırma sorusu; konuya ilişkin mevcut bilginin aktarılması; çeşitli bakış açılarının göz önünde bulundurulması; veri analizleriyle tekrarlanır olması; alternatif yorumların tartışılması; ulaşılan yargı ve sonuçların irdelenmesi; orijinal kaynaklar, yeterli referans, alternatif yaklaşım ve eleştiri içermesi.
Araştırmada kaliteye ilişkin 5'li derecelendirme ölçeğine göre kalite düzeyleri:
5. Orijinallik, önem ve güçlülük bakımından dünya çapında önde gelen kalite örneği;
4. Orijinallik, önem ve güçlülük bakımından uluslararası düzeyde mükemmellik sergileyen, ancak en yüksek mükemmellik standartlarını yakalayamamış kalite örneği;
3. Orijinallik, önem ve güçlülük bakımından uluslararası düzeyde tanınan kalite örneği;
2. Orijinallik, önem ve güçlülük bakımından ulusal düzeyde tanınan kalite örneği;
1. Değerlendirme dışı: Ulusal düzeyde tanınan standardın altında yer alan kalite örneği ya da değerlendirme amacına uygun araştırma tanımına uymayan çalışmalar.
Türkiye'de araştırma ve proje yapmanın önündeki temel sorunlar:
Mali yardım sağlanamaması, kütüphane imkânlarının kısıtlı olması, öğretim elemanlarının ders yükü fazlalığı, kurumlar arası iletişim yetersizliği, araştırma merkezi eksikliği, zaman kısıtlılığı, yurt dışı çalışma imkânsızlığı, araştırma görevlisi sayısı azlığı, öğrenci sayısı fazlalığı, idari kadronun yetersiz olması, İnternet altyapısının yetersizliği, öğretim üyesinin yetersizliği, yabancı dil hazırlık sınıflarının olmayışı, bürokratik engeller, dil sorunu, araştırmalarda psikolojik teşvikin olmaması, fakülte yönetiminin kaliteye odaklanmaması, iş birliği yetersizliği, hakemli uluslararası dergilere ulaşım sorunu. Türkiye'de, araştırmada orijinallik konusu, akademisyenlere göre dördüncü sırada önemli görülmektedir. Evrensel literatüre yukarıda beşinci, dördüncü, üçüncü sıradaki kalite düzeylerinde büyük ölçekte katkı yapılamamasının ana nedenlerinden en önemlisi; akademisyenlerin araştırmada orijinalliği dördüncü sırada önemli olarak değerlendirmesi olduğu düşünülebilir. Toplumda her düzeyde ve özellikle üniversitelerde araştırmada kalitenin gözetilmesi kültürü; akademisyen ve birim yöneticileri eli ile oluşturulmalıdır.
Niyazi Karasar Araştırmaların izlenen süreçlerle değerlendirilebileceğine inanan ve bu nedenle geleneksel bilimsel yöntem algısına raporlaştırma basamağı ekleyen Yazar’ın yaklaşık elli yıllık bir AR-GE titizliği ile hazırladığı bu kitap, araştırma raporları ile ilgili temel kavram, ilke ve tekniklerin uygulamalı bir modelidir.
Kitap, yirminci basım ile birlikte, yazarın geliştirdiği “Bilimsel İrade Algı Çerçevesi” ışığında yeniden yazıldı. Bu ikinci yazımda (“2. edition”), birinci yazımdaki temel yapı korunmakla birlikte, yeni bir bölüm eklendi ve uygulamayı kolaylaştırıcı önlemlere yer verildi.
Yeni yazımda, kitaba eklenen “Araştırma ve Yayın Etiği” bölümünde, evrenselden ulusala ve kurumlara kadar farklı düzeylerde önemsenen etik kurallardan örnekler verildi; intihal (benzeşim) denetimleri işlev ve süreçleri açıklandı.
Bilgisayar teknolojisi ile gelen teknik kolaylıklar büyük ölçüde modele yansıtıldı. Bu bağlamda somut kılavuz ve şablonlar hazırlandı. Bölüm ve altbölüm başlık tanımlamaları, içindekiler sayfası, kaynak gösterme ve kaynakça oluşturma gibi konularda önemli yenilikler ve kolaylıklar örneklendirildi. Kaynak göstermelerde, Microsoft Word’a monte edilebilen özgün bir Karasar formatı geliştirilip kullanıma sunuldu. Kitaptaki örneklere ek olarak, önerilen uygulamaların kurgulandığı ve erişimin/indirimin ücretsiz olduğu internet site adresleri verildi.
Bilimsel yöntemin önceki basamakları, 2016 yılında, Bilimsel İrade Algı Çerçevesi ile 2. yazımı ve 30. basımı (2017’de 32. basımı) yapılan “BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMİ: Kavramlar İlkeler Teknikler” kitabında verildi. Böylece, birbirini tamamlayan bu iki kitap arasındaki uyum da korunmuş oldu.
Ömer Ertürk, Sinem Aydın, Beyhan Taş Bu kitabın temel amacı, üniversitelerin yüksek lisans programlarında sunulan Bilimsel Araştırma Yazma Teknikleri ve Etik dersi öğrencilerine bilimsel ilerlemelerinde kolaylık sağlamak; araştırmacıların, insanlar veya kamuya açık veri tabanlarından alınan verilerle araştırma yaparken göz önünde bulundurulması gereken etik standartların önemini ortaya koymaktır. Kitapta, akademik yazmanın içeriği, yapısı ve stili ile ilgili doğru ve yanlış ifadeleri içeren kısa yönergeler ve öneriler sunulmuştur. Ayrıca akademisyenlerin, özellikle her disiplinden tez danışmanı hocalarımızın, iyi yazma, düşünme ve yorumlama konusundaki beklentileri, bu beklentileri karşılamaya çalışırken öğrencilerin karşılaştıkları zorluklar, akademisyenlerin yöntemlerinin ve öğrencilerin stratejilerinin ilerlemeye nasıl yardımcı veya engel olduğu hakkında bilgi verilmiştir.
Araştırma yayınları, projeler ve öğrenme teorileri, günümüzde bütün kurumlar için çok önemli hâle gelmiştir. Kitap, ilgili bilimsel yöntemleri tartışmakta; daha yetkin bir yazım için akademik yazma becerilerinin gelişimine vurgu yapmakta; öğrenme teorilerinin öğrenilmesine katkı sağlamaktadır. Bu açıdan, hazırladığımız bu kaynağın, akademik yazılar kaleme almak zorunda olan herkese, bilimsel kariyerleri için daha iyi, daha hızlı ya da daha kolay akademik yazılar hazırlamasında faydalı olmasını dileriz.
Mehmet Ertaş, Sedat Özsoy Bu kitapta, bir araştırmanın bilimsel nitelik taşıyabilmesi için gerekli olan unsurlar, bilimsel araştırma süreci ve araştırma sonuçlarının raporlanması/sunulmasına dair temel hususlar üzerinde durulmuştur.
Araştırma yöntemleri ile ilgili kitapların çoğunda daha ziyade “veri toplama ve analiz etme” yöntemleri anlatılmaktadır ancak bu bilgiler ilgilenilen bilim alanına bağlı olarak değişmektedir. Bu kitapta, özellikle fen ve mühendislik alanlarında araştırmaya yeni başlayan birinin çok da kullanmayacağı çok teorik ve genel bilgilerden ziyade pratik olarak işine yarayacak hususların ayrıntılı olarak anlatılması yeğlendi.
Bu bakımdan kitabın içeriği; bilim ve bilimsel bilgi ile ilgili tanımlamalarla başlamakta, belirlenen araştırma konusuna yönelik literatür taraması bölümü ile devam etmekte ve araştırma sonuçlarının yazılı ve sözlü sunulmasına dair esasların verilmesi ile bitirilmektedir. Makalenin yayınlanmak üzere sunulması sonrasında geçireceği evrelerden en önemlisi olan hakem ve editör denetimine ilişkin ipuçları vermesi bakımından yararlı olacağı düşüncesiyle “Makale Hakemliği Yapma” başlıklı bir kesim ise ek olarak konulmuştur.
Niyazi Karasar İlk yazım ve basımı 1986 yılında yapılan kitap, 2016 yılında yeniden yazıldı. Gerçek hayatın karar süreçlerinde etkili oldukları gözlenen bütün algısal iradeler bilimsel ilgi alanına dâhil edildi. Böylece hayatı bir bütün olarak anlama, açıklama ve kontrolde yaşanan bilimsel araştırma sınırlıklarının kaldırılması ya da hafifletilmesi amaçlandı.
Kitapta, birinci kesimde “Bilimsel İrade Algı Çerçevesi” ve “Araştırma Eğitimi”; ikinci kesimde araştırma probleminin tanımlanmasından rapor hazırlamaya kadar olan “Araştırma Süreçleri” temel kavram, ilke ve teknikleri ile bir bütün hâlinde sunulmaya çalışıldı. Bu şekli ile, kitabın hemen her alanda ve her düzeyde, araştırmaya ilgi duyanların, seçerek yararlanabilecekleri bir kaynak olması amaçlandı.
Rapor hazırlamanın ayrıntıları, Yazarın aynı algı çerçevesiyle hazırladığı ikinci yazım ile birlikte yirmi birinci basımı yapılan “Araştırma ve Yayın Etiği” ilaveli “Araştırmalarda Rapor Hazırlama” kitabında verildi.
Remzi Kıncal, Çavuş Şahin, Erdoğan Köse, Rüştü Yeşil, Salih Zeki Genç, Arif Özerbaş, Hasan Hüseyin Özkan, Hüseyin Hüsnü Bahar, Ramazan Özbek Araştırmanın temel amacı; tanımlamak, açıklamak ve keşfetmektir. Günümüz toplumlarında bu konulardaki ihtiyaç giderek artmaktadır. Bilimsel araştırmaya daha çok kaynak ayıran toplumlar, daha fazla ön plandadır. Dolayısıyla, bilgi toplumunun insanını yetiştirecek olan öğretmen adaylarının da bilimsel araştırmaya ilişkin gerekli yeterliliklere sahip olmaları bir zorunluluk olarak ortaya çıkmaktadır. Bu çerçevede hazırlanan kitap, hem sosyal bilimler hem de fen bilimleri alanlarında öğrenim gören öğrencilere, bilimsel araştırma yeterliliklerini kazandırmayı amaçlamaktadır.
Bu kapsamda, aşağıdaki konular ayrıntılı bir biçimde irdelenmektedir:
• Bilim ve araştırma kavramları
• Sosyal bilimlerde ve fen bilimlerinde araştırmanın temel özellikleri
• Nicel ve nitel araştırma yöntemleri
• Bilimsel araştırma basamakları
• Araştırma modelleri
• Veri toplama yolları
• Verilerin analizi
• Rapor yazma
• Araştırma sonuçlarının kullanımı
• İnternette bilimsel araştırma
İsmet Daşdemir Bilimsel araştırma; sorun bilinci oluşan konularda geliştirilen varsayımları test etmek ve sorunlara güvenilir çözüm yolları bulmak için sistemli ve planlı bir şekilde verilerin toplanması, sınıflandırılması, analizi, sentezi, açıklanması, yorumlanması, değerlendirilmesi ve rapor edilmesi suretiyle bilimsel bilgi üretme amacıyla yapılan düşünsel ve deneysel çabaların tümüdür. Sorunun çözümüne yönelik çok sayıda aşamadan oluşan, uzmanlık gerektiren, güç ve yorucu bir süreçtir.
Bu süreçte başarılı olmak amacıyla araştırmacıya başvuru kaynağı olarak Bilimsel Araştırma Yöntemleri adıyla hazırlanan bu kitap, otuz beş yıllık bilimsel ve mesleki bir çabanın ve kırk dönemlik bilimsel araştırma yöntemleri dersini okutmanın kazandırdığı deneyime ve bilgi birikimine dayanmaktadır. Kitap, hem biçimsel hem de deneysel (doğal, sosyal ve beşerî) bilimler alanında çalışanlara yardımcı olmak amacıyla bilimsel araştırmayla ilgili tüm konuları içerecek ve konular birbirleriyle bağlantılı olacak şekilde hazırlanmıştır. Bu amaçla kitapta bilim ve araştırmayla ilgili temel kavramlar açıklanmış; bilim sistemi, bilimsel araştırma ve araştırmacı, bilimsel araştırma süreci, bilimsel araştırma yöntem ve tekniği, veri toplama, verilerin analizi, istatistiksel yöntemler, araştırma sonuç raporunun yazımı ve yayın tekniği, yayın eleştirme ve değerlendirme ve bilimsel etik konularında bilgiler verilmiştir. Böylece bilimsel araştırma yöntemlerine ilişkin en önemli konular tek bir kitapta toplanarak, okuyucunun hizmetine sunulmuştur. Lisans öğrencilerinin yanı sıra yüksek lisans ve doktora öğrencileri ile genç araştırmacılara bilimsel araştırma yolunda temel ve güncel bilgileri içeren yararlı bir başvuru kaynağı hâline getirilmiştir. Konular sade ve anlaşılır bir dille, örneklerle, çizelge ve şekillerle anlatılmış ve açıklanmıştır.
Mahmut Kartal Bu kitap, bilimsel araştırma yapanların ihtiyaç duyacağı istatistiksel hipotez testlerini tanıtma, anlatma ve kullanım şekillerini gösterme amacını taşımaktadır.
Hangi durumda hangi istatistiksel testin kullanılabileceğini bilmek önemlidir. İstatistiksel hipotez testi tekniğinin hem eldeki verilere hem de hipoteze uygun olması gerekir. Test tekniği yanlış seçilirse veya uygun seçim yapılmasına rağmen uygulama şekli yanlış yapılırsa varılan sonuç güvenilir olmaz. Bu şekilde bir hata ile karşılaşmamak için hipotez testi tekniklerinin iyi bilinmesi gerekmektedir.
En yaygın kullanılan parametrik ve nonparametrik hipotez testleri örneklerle ve kolay anlaşılacak bir sadelikte bu kitapta sunulmuştur. Örneklerin her biri bir araştırma konusuna ışık tutacak niteliktedir.
Özellikle yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin faydalanacağı bir eserdir.
Mustafa Akdağ Kitabın amacı; araştırmacılara nicel verilerin analizinde uygun bir istatistiksel test seçebilme, seçilmiş olan testi doğru işlem adımlarını takip ederek uygulayabilme ve analiz sonuçlarını açıklayabilme, yorumlayabilme becerilerini kazandırmaktır. Kitabın içeriğinin oluşturulmasında buna dikkat edilmiştir. İstatistiksel test seçimi, veri analiz sürecinin ilk ve önemli bir basamağıdır. Seçilen testin uygulanması ve devamında yapılan yorumların geçerliliği ve güvenilirliği doğru test seçimine bağlıdır. Bu nedenle, test seçimi ilk bölüm olarak ele alınmıştır. Her bölümde, o testin tercih edilmesindeki özel koşullar açıklanmıştır. Kitapta, Eğitim Bilimleri alanında yaygın bir şekilde kullanıldığı düşünülen parametrik testler ve parametrik olmayan testlere yer verilmiştir. Testlerin örnek uygulamaları Eğitim Bilimleri alanında araştırma konusu olabilecek problem durumlarına dayandırılmış, bununla ilgili üretilen veriler üzerinden analizler SPSS-21 programında yapılmıştır. Analiz çıktıları açıklanmış, bu çıktıların araştırma raporunda yer alabilecek örnek tabloları oluşturulmuş ve veriler yorumlanmıştır.
Kitapta detaylı teorik bilgilerden kaçınılmış, verilen örnek uygulamalar açıklamalarla desteklenmiştir. Analiz adımları ve yapılan açıklamalarda, araştırmacının karşılaşabileceği olası güçlükler olabildiğince göz önünde bulundurulmuş, başka birinden yardım almadan “kendi işini kendin gör.” anlayışına hizmet edecek bir yol izlenmiştir. Eserin, genelde Sosyal Bilimler özelde Eğitim Bilimleri alanında çalışan akademisyenlere, lisansüstü eğitim çalışmaları yapan araştırmacılara faydalı olacağı ve mükemmellik arayışı içerisinde olan öğretmenlerimizin öğretim sürecinde araştırma yaparken karşılaştıkları sorunları aşmada kendilerine yol göstereceği umulmaktadır.
Yalçın Karagöz, Sait Bardakçı Bilimsel bir araştırmada doğru bilgiye ulaşmanın yolu, mümkün olduğunca hatasız verilerin toplanmasından geçmektedir. Bu ise ancak bilimsel yöntemler kullanılarak geliştirilmiş, güvenilir ve geçerli ölçme araçlarının kullanılmasıyla mümkündür. Bu kitapta, güvenilir ve geçerli bir ölçme aracının geliştirilme süreçlerinin ayrıntılı olarak ele alınması amaçlanmıştır.
Kitapta, nicel bilimsel araştırmalarda kullanılan ölçme araçları olan anketlerin, ölçeklerin ve testlerin geliştirilme süreçleri SPSS ve AMOS çözümlü örneklerle ayrıntılı olarak izah edilmiştir. Ölçeklerin sahip olması gereken güvenirlik ve geçerlik türlerine yönelik örneklerin çözümü ve yorumlanması, kolayca anlaşılabilecek bir sadelikte sunulmaya çalışılmıştır. Yabancı bir dilde geliştirilmiş olan bir ölçeğin Türkçeye uyarlanması aşamalarına da ayrıca yer verilmiştir. Son bölümde ise nitel bilimsel araştırmalarda kullanılan veri toplama yöntemleri, üstün ve zayıf yönleriyle birlikte ele alınmıştır.
Bu kitap, başta ölçek geliştirme çalışmaları olmak üzere bilimsel araştırmalar yapan araştırmacıların ve lisansüstü düzeyde öğrenim gören öğrencilerin faydalanabilecekleri bir eser niteliğindedir.
Abdüssamed Koç, Gökhan Gürler, İsmail Şimşir, Mehmet Bağış, Oğuzhan Öztürk, Umut Orhan, Zülküf Çevik Son yirmi yılda hem uluslararası hem de ulusal literatürde birçok bilimsel alana ilişkin giderek artan sayıda bibliyometrik araştırma yapıldığı görülmektedir. Özellikle uluslararası literatürde bibliyometrik araştırmalarla ilgili bilgi birikimi sürekli olarak artmaktadır. Ancak ülkemizde bibliyometrik araştırmaların sayısı artmakla birlikte, uluslararası literatürle karşılaştırıldığında, bibliyometrik analizin “ne olduğu” ve “nasıl yapılması” gerektiğine ilişkin bilgi birikiminin yeterli olmadığı da söylenebilir. Herhangi bir konuya dair bilgi birikiminin oluşmasında bilimsel kitapların rolü açıktır. Bu anlamda özellikle ulusal literatürde bibliyometrik araştırma/analiz ile ilgili yeterli bilimsel kitabın olmayışı, bu kitabın hazırlanmasındaki temel motivasyonu oluşturmuştur.
Kitapta, bibliyometrik analiz, bir literatür incelemesi aracı olarak ele alınmıştır. Kitap, farklı alanlardaki araştırmacılar için bir bibliyometrik araştırmanın nasıl yürütüleceğine ilişkin teorik ve pratik bir kapsam sunmaktadır. Kitabın genel kurgusu, bu kapsam doğrultusunda oluşturulmuştur. Bu bağlamda, araştırmacıların kendi araştırma alanlarına yönelik bir bibliyometrik araştırmayı nasıl tasarlayacakları ve gerçekleştireceklerine ilişkin sürecin her bir aşaması, kitapta, yedi ayrı bölümde rafine bir anlatımla sunulmuştur.
Kitabın hedef kitlesini, yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin yanı sıra kendi araştırma alanı ile ilgili bibliyometrik bir araştırma yürütmek isteyen kariyerlerinin farklı aşamalarındaki tüm araştırmacılar oluşturmaktadır.
Jess Prior, Jo Van Herwegen Çocuklar Üzerinde Uygulamaya Dayalı Araştırma, okurun çocuklar ile yapılan araştırmalarda kullanılan ve alan deneyimlerine dayanan teknikleri anlaması için tasarlanmıştır. Kitap, nicel ve nitel yaklaşımlara eşit olarak odaklanan çok çeşitli araştırma yöntemlerini açıklamakta ve farklı yöntemlerin nasıl birlikte kullanılabileceğini ele almaktadır. Kitap, her yöntemin faydalı ve zorlu yanlarını belirtir ve en doğru uygulama yönteminin üzerine durur. Bir yandan da uzman bir rehberlik ile olası hatalardan nasıl kaçınılabileceğini anlatarak çocukların nasıl geliştiği ile ilgili değerli bilgiler edinilmesini amaçlar.
Bu kitap, 15 bölüme ayrılmış 3 kısımdan oluşmaktadır: Her bölüm, belirli bir yöntemi veya yöntemlerin birleşimini inceler ve farklı yaşlar, kültürler, nüfuslar ve ortamlar dâhil olmak üzere çeşitli ayrımları ele alarak hem kuramsal hem de pratik konuları tartışır. Benzersiz bir şekilde, kitapta çocuklarla araştırma için kullanılan iyi bilinen davranışsal yöntemlerin yanı sıra göz izleme ve dijital teknolojiler gibi daha yeni yöntemler yer almaktadır.
Çeşitli disiplinlerden uluslararası düzeyde tanınmış araştırmacıların ve uygulayıcıların katkılarıyla hazırlanan bu kitap, çocuklar ile ilgili araştırma projesi yürüten psikoloji, eğitim ve hemşirelik öğrencileri ve ayrıca çocuk gelişiminde mevcut kuramların arkasındaki araştırmaları anlamak isteyen herkes de dâhil olmak üzere geniş bir kitle için vazgeçilmez bir kaynak olacaktır.

Bu kitap, çocuklarla ve bebeklerle çalışmayı isteyen tüm disiplinlerdeki araştırmacılar için kullanışlı ve derinlemesine bir bakış için rehberdir. Alanlarında önde gelenlere, pek çok araştırma yöntemi konusunda tamamıyla bir bakışacısı sağlamakta, aynı zamanda olası sorunları önleyerek uygulamaya yönelik öneriler sunmaktadır. Bu kitap yeni yöntemler kullanan araştırmacılar için “olması gereken”dir.
Dr. Emma Flynn, Professor in the School of Education, Durham University, UK
Jonathon Sargeant, Deborah Harcourt Çocuklarla yapılan araştırmaların tüm aşamalarında etik prensipler ve ilkeler doğrultusunda hareket edilmelidir. Etik ilkeler araştırma bağlamında aşılması gerek engeller olarak değil, tüm araştırma projesi boyunca sürecin devam eden ve yansıtıcı bir parçası olarak görülmelidir. Bu kitapta, çocuklarla birlikte araştırma yaparken araştırma deseninden ve kullanılan yöntemden bağımsız olarak ortaya çıkabilecek etik konular ayrıntılı bir şekilde örnekler kullanılarak ele alınmıştır. Kitapta ele alınan konular, çocukla araştırma yapan bilim insanlarının etik ilkeler bağlamında yansıtıcı düşünmelerini desteklemeyi amaçlamaktadır.
Bu kitabın iki temel amacı bulunmaktadır. Bunlardan birincisi, çocukların katılımcı olarak yer aldıkları araştırmalarda takip edilmesi gereken etik prensipleri vurgulamak; ikinci amacı ise çocukların, planlama ve uygulama da dâhil olmak üzere bir araştırmanın tüm boyutlarında farklı kapasitelerde görev almaları durumunda göz önünde bulundurulması gereken etik ilkelere odaklanmaktır. Bu kitabın özelde Türkiye’de gelişmekte olan çocuk hakları çalışmalarına katkı sağlayacağı, genelde ise sosyal bilimlerde ve eğitim bilimlerinde etik araştırma uygulamalarının geliştirilmesini destekleyeceği umulmaktadır.
Barbara G. Tabachnick, Linda S. Fidell Çok Değişkenli İstatistiklerin Kullanımı kitabı, 1200 sayfadan fazla ve 18 bölümde orta ve ileri düzeyde ihtiyaç duyulabilecek istatistiksel analizleri içermektedir. Kitabın bölümlerinden 12'si teknik bölümdür (Çoklu Regresyon, Kanonik Korelasyon, Kovaryans Analizi, Çok Değişkenli Varyans ve Kovaryans Analizleri, Ayrıştırıcı Analiz, Temel Bileşenler Analizi/Faktör Analizi, Lojistik Regresyon, Sağkalım/Başarısızlık Analizi, Yapısal Eşitlik Modellemesi, Çok Düzeyli Doğrusal Modelleme, Çok Yönlü Frekans Analizi ve Zaman-Serileri Analizi).
Kitaptaki istatistiksel analizler; iki istatistik paket programı (IBM SPSS 19. sürüm ve SAS 9.2. sürüm) söz dizimleri, menü seçenekleri ve program çıktıları üzerinden örneklendirilmiştir. Ancak, bu programların Türkçe sürümleri bulunmadığından, okuyucunun bu bölümleri takibi biraz daha müşkül olacaktır. Okuma ve kullanım kolaylığı sağlamak amacıyla IBM SPSS ve SAS menü seçenekleri ve söz dizimleri İngilizce olarak bırakılırken; çıktı örnekleri Türkçe'ye çevrilmiştir.
Kitabın bölümlerinin iskelet yapısı şu şekildedir: Kullanılan istatistiklerin hangi tür araştırma sorularına cevap verebileceği, kullanılan istatistiğin kuramsal ve pratik sınırlılıkları, tekniğin temel matematiksel yapısı, küçük bir veri seti üzerinde örnek çözümler, istatistiksel paket programların kapsanan teknikte nasıl kullanılacağı ve sonuçları bilimsel dergi formatında rapor etme örneği.
Orta ve ileri düzey istatistikleri kapsamasına rağmen kitap, uygulamaya yönelik yazılmasından dolayı, orta düzey istatistik bilgisine sahip okuyucu tarafından rahatlıkla takip edilebilecek bir yapıdadır.
İstatistik alanının temel eserlerinden olan kitap istatistiklerin kullanımına pratik bir yaklaşım sergilediğinden özellikle sosyal bilimler, fen bilimleri ve sağlık bilimleri başta olmak üzere birçok alanda yüksek lisans ve doktora programında en çok tercih edilen eserlerdendir. Ülkemizde de bu alandaki büyük bir boşluğu dolduracağı umulmaktadır.
Çetin Toraman - Emel Akay - Hasan Fehmi Özdemir - Engin Karadağ Bu kitap, araştırmacılara çok düzeyli regresyon modellemelerini ve HLM programı aracılığıyla analizin nasıl gerçekleştirileceğini açıklamak için hazırlanmıştır. Dört bölümden oluşan kitabın ilk bölümünde çok düzeyli regresyon modellemelerinin istatistiksel temellerine değinilmeye çalışılmıştır. İki, üç ve dördüncü bölümlerde ise tamamen örnek bir araştırma durumu üzerinden uygulamalara yer verilmiştir. Bu bölümlerde, öncelikle örnek olabilecek bir araştırma durumu açıklanmış, sonra bu araştırma durumuna ait verilerin HLM programına nasıl aktarılacağı ve analizin gerçekleştiriliş biçimi görsellerle detaylı olarak açıklanmıştır. Araştırmacılar için en önemli sorunsallardan birisi yaptığı analizlerin nasıl raporlanacağı olduğundan, raporlamaya ilişkin birer tablo ve yorum örneğine de uygulamaların yapıldığı bölümlerde yer verilmiştir. Kitapta teorik temellerden çok analizin uygulanabilmesi ön planda tutulmuştur.
Adnan MAZMANOĞLU Deneyin tasarlanması için anahtar rol oynayan araştırma nasıl yapılır? Kitabın bu soruya en geniş şekilde yanıt verdiği kanısındayız. Kitapta ayrıca Deney Tasarımın üç temel kuralı olan Kopyalama, Rastgeleleştirme ve Bloklama'ya geniş yer verilmiştir. Deneyleri tasarlama prensipleri içinde problemin tanımlanması ve ifadesi, faktörlerin(etmenlerin), seviyelerin(düzeylerin) ve bölgelerin seçimi, cevap değişkenin seçimi, deneysel tasarımın seçimi, deneyin gerçekleştirilmesi, verinin istatistiksel analizin yapılması çok önemlidir. Kitabımızda bu konulara da yer verilmiştir.
Bunun yanında V. A. için Genelleştirilmiş Ters Matrisler(G- Ters) yoluyla analizin yapılması, normal denklemlerin nasıl kurulduğunu, klasik yaklaşımdan daha farklı şekilde çözümün yapılabildiği ilk kez bu kitapta geniş şekilde anlatılmıştır. Buna ek olarak kitapta ilk kez dan giderek G – Ters'i bulmak ve V. A. modellerin matrislerle nasıl çözüme kavuştuğu çok geniş şekilde anlatıldığı görülecektir.
Rankı tam olmayan modelleri, tam ranklı modellere çevirmek için “Dönüştürme ve Yeniden Parametrelendirme” adını verilen yöntemin matrisyel modellerdeki rolü, bazı deney planlarından tam rastgelelik, rastgele bloklar, latin kareler ve greko - latin kareler, tahmin edilebilir fonksiyonlar kitabımızın özel konuları arasında bulunmaktadır. Güncel olaylardan saptanan ve planlanan gerçek Deney Tasarım örnekleri kitabın ek kısmında yer almaktadır.
Robert K. Yin Durum Çalışması Araştırması Uygulamaları, çeşitli konularda çok sayıda tanımlanmış durum çalışması uygulamalarını tartışmakta ve durum çalışması, teknik ve ilkeleri ile ilgili özel olarak seçilmiş örnekleri kapsamaktadır. Konu başlıkları; eğitim, yasal uygulamalar, halk sağlığı, ekonomik kalkınma ve mesleki eğitim gibi kurumsal ve örgütsel olguları öne çıkarmaktadır. Desenden raporlamaya uygulamalar, durum çalışması yaparken sıklıkla karşılaşılan sorunları ortaya koyarak bunlara çözümler sunmaktadır.
Durum Çalışması Araştırması Uygulamaları, durum çalışmasını kullanan farklı disiplin alanlarındaki öğrencilere ve araştırmacılara eşsiz bir kaynak sunmaktadır.
Richard PRING, Continuum 'Teşvik edici ve okunabilir bir kitap… Pring, farklı felsefi yaklaşımların özlü bir açıklamasını vermekte ve onların güçlü ve zayıf yönlerinin dengeli bir değerlendirmesini yapmaktadır. … eğitim araştırmacılarını bir tarafa bırakın tüm öğretmen adayları için zorunlu okuma olmalıdır.'
Dr. Paul Martinez, Öğrenme ve Beceri Geliştirme Ajansı

'Bu cilt bir ders kitabı ve bir manifestodur ve araştırma öğrencileri, çeşitli kavramların, aletlerin ve yaklaşımların ana hatlarının verildiği açıklıkla buluşacaktır. Pek çok öğretmen bundan etkilenecektir.'
Times Educational Supplement

'Profesör Pring'in eseri, başlığının mütevazi biçimde olduğunu iddia ettiğinden çok daha fazlasını içeriyor. Eğitim Araştırmaları Felsefesi konusunda uzman bir çalışma olduğu kadar eğitim felsefesinde de bir öncü olan bu eser eğitimin amaçlarından bilginin doğasına kadar değişen konularda berrak ve özdür.'
Education Review

Profesör Pring, 2003 yılında emekliliğine kadar Oxford Üniversitesi Eğitim Çalışmaları Bölümünde Yöneticiydi. Hala hazırda 14-19 Education and Training Nuffield Review'ın Baş Direktörüdür.
Elif Tekin İftar Eğitim ve Davranış Bilimleri Alanında tek denekli araştırma yöntemlerini incelikli ve ayrıntılı biçimde ele alan eser on sekiz bölümden oluşmaktadır. Her bölümde ana metin ele alındıktan sonra konuyu aydınlatmaya yönelik özete yer verilmiş ve önemli kavramlar açıklanmıştır. Kitap aynı zamanda uygulamaya yönelik olarak çok sayıda grafik ve veri toplama form örneklerini de kapsamaktadır. Gerçek çalışmaların bulgularından elde edilerek hazırlanan uygulamaya yönelik formlar alanda çalışan araştırmacılar için yol gösterici nitelik taşımaktadır.
Ayşe Tuğba Öner, Berna Karakoç, Beyza Aksu Dünya, Erkan H. Atalmış, Esen Turan Özpolat, Halil İbrahim Sarı, Hülya Yürekli, İbrahim Delen, İbrahim Yıldırım, Kevser Eryılmaz, Lokman Akbay, M. Fatih Karacabey, Mahmut Kalman, Mesut Yıldırım, Murat Doğan Şahin, Ragıp Terzi, Sedat Şen, Serkan Uçan, Sevilay Çırak Kurt, Tuncer Akbay Doğayı anlama ve bilinmeyeni keşfetme arayışı içerisinde olan insana bu süreçte en çok ışık tutan şüphesiz bilimsel yöntem olmuştur. Bilimsel yöntem tarih boyunca farklı safhalardan geçmiş; bilim insanlarının üzerinde uzlaştığı bir bilimsel araştırma sürecinin netleşmesi çok uzun yıllar almıştır. Bu süreçte bilim farklı felsefelerden etkilenmiş ve farklı yaklaşımlar ortaya çıkmıştır. Fen ve sosyal bilimlerin pozitivist bakış açısı ortak olmakla beraber sosyal bilimlerde post-pozitivist, sosyal yapılandırmacı ve pragmatist bakış açıları da bilimsel bir yaklaşım olarak kabul görmektedir. Sosyal bilimler çatısı altında yer alan eğitim bilimleri de sosyal bilimlerdeki metodolojiyi takip etmektedir. Eğitim bilimcilerin kendi alanlarına hâkim olmaları kadar bilimsel metodolojiye de hâkim olmaları gerekmektedir. Bu alanda yayımlanacak kitaplar, eğitim araştırmacılarının ihtiyaçlarını gidermesi bakımından önem arz etmektedir. Bu bağlamda hazırlanan “Eğitimde Araştırma Yöntemleri” kitabı, eğitim alanında örnekler ve ayrıntılar ile zenginleştirilmiş bir bilimsel araştırma yöntemleri kitabıdır.
Bu kitap, Eğitim Fakültelerinde ve Enstitülerinde lisans ve lisansüstü düzeyde ders kitabı olarak okutulabilecek niteliktedir. Kitabın kapsamı ve içeriği dikkate alındığında, ders kitabı olarak kullanılabilmesinin yanı sıra eğitim araştırmacıları için bir kılavuz niteliğinde akademik bir kaynak olduğu da görülecektir. Alanyazında yer alan araştırma yöntemleri kitaplarının çoğu, tek bir yaklaşıma odaklanma eğiliminde iken bu kitapta her yaklaşıma detaylı bir şekilde yer verilmeye çalışılmıştır.
Kitabın ilk kısmında bilimsel araştırmanın temelleri, bilmenin yolları, bilimsel araştırma süreçlerine yön veren paradigmalar, bilimsel araştırma süreci ve etik kurallar yer almaktadır. İkinci kısımda araştırma probleminin tanımlanması ve literatür taraması ile örneklem ve örnekleme yöntemleri konularına değinilmiştir. Kitabın üçüncü kısmında araştırma yöntemleri detaylı bir şekilde sunulmuş olup her bir yöntem eğitim alanından bir örnek ile desteklenmiştir. Dördüncü ve beşinci kısımda sırasıyla veri toplama ve analiz tekniklerinden bahsedilmiştir. Kitabın son kısmında ise bilimsel araştırmaların raporlanması ayrıntıları ile sunulmuştur.
Metin Özkan, Yeşim Özer Özkan, Şule Betül Tosuntaş, Nuray Yıldırım, Zehra Keser Özmantar, Metin Özkan, Yeşim Özer Özkan, Ramazan Cansoy, Muhammet Emin Türkoğlu, Selahattin Turan, Yeşim Özer Özkan, Sabiha Dulay, Elif Aydoğdu Eğitimde Araştırma Yöntemleri, bilimsel araştırmaların desenlenmesi, verilerin toplanması, analiz edilmesi ve raporlanmasına dair bilgiler veren bir başucu kaynağı niteliğindedir. Kitabın birinci bölümünde; “Araştırmaya neden ihtiyaç duyarız?” sorusuna cevap aranmış, bir öğretmen adayının veya eğitim bilimcinin araştırmacı kimliğinin nasıl olması gerektiği üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde; eğitim araştırmalarının planlanması süreçleri bütün yönleriyle tartışılmış, söz konusu süreçler örneklerle desteklenmiştir. Üçüncü bölümde; “Araştırmaya nereden başlamalıyım?” sorusu cevaplandırılmaya çalışılmış, alanyazın taraması, birincil kaynaklara ulaşmanın yol ve yöntemleri, eğitim bilimleri alanının belli başlı veri tabanları, dergileri ve internet kaynaklarına yer verilmiştir. Dördüncü bölümde; araştırmaların ilk adımı olan problem, problem seçimi ve yazım süreçleri etraflıca açıklanmıştır. Beşinci bölümde; eğitim araştırmalarında sık kullanılan araştırma türleri; altıncı bölümde, eğitim araştırmalarında problemin çözümü için kimlere ve nereye başvuracağınıza dair yol ve yöntemler tartışılmıştır. Yedinci bölümde, verilerin çözümü için ihtiyaç duyulan verileri elde etme usulleri; sekizinci bölümde, verileri analiz etme teknikleri; dokuzuncu bölümde, ulaşılan sonuçların doğruluğunu ve inandırıcılığı kontrol etme hususları etraflıca ele alınmıştır. Bu kitabın onuncu bölümü ise öğretmen ve öğretmen adayları için çok önemli olduğunu düşündüğümüz “bir eylem araştırmacısı olarak öğretmen” konusunu detaylı olarak ele almaktadır. Bu kitabın on birinci ve son bölümünde ise eğitimde etnografi araştırma ve süreçleri açıklanmıştır.
Abdurrahman Ekinci, Abdurrahman İlğan, Ali Gökalp, Aydan Ordu, Ceren Mutluer, Çetin Toraman, Deniz Gülmez, Duygu Şallı, Hasan Fehmi Özdemir, Murat Tekin, Münevver Çetin, Müslim Alanoğlu, Nedim Özdemir, Osman Aktan, Ömer Seyfettin Sevinç, Servet Üztemur, Sevim Bezen, Ümit Çağatay, Zülfü Demirtaş Bilimsel bilgiye ulaşmanın önemli motivasyonlarından biri, merak ve anlamlandırma dürtüsüdür. İnsanoğlu fıtratı gereği anlama, sorgulama ve yeniden tanımlama çabası ile hareket eder. Bu yönüyle bilimsel araştırma çabasını, bireyin; kendisini, çevresinde vuku bulan olayları ve dış dünyayı anlama ve anlamlandırma çabasına yönelik sistematik eylemleri olarak ifade etmek mümkündür.
Bu bakımdan belirli yöntemsel süreçlere dayalı olarak geçerliliği test ve kabul edilmiş sistemli bilgiler bütünü ve “entelektüel bir etkinlik çıktısı” olarak tanımlanabilecek olan bilimsel bilginin; eğitimden sağlığa, tarımdan sanayiye, her türlü gelişmenin ve kalkınmanın en kritik ve itici gücü olduğu, kabul gören bir gerçektir. Bu bağlamda bilimsel anlayış ile kalkınmayı sağlayan bilimsel üretim düzeyi arasında pozitif bir korelasyon olduğunu ifade etmek mümkündür. Bilimsel düşünme ve değerlendirme becerisi gelişmemiş bireylerden oluşan toplumsal kesimlerin; veri temelli, akıl ve sağduyuya dayalı çözümler geliştirmesi beklenemez. Bu durumun, toplumsal çatışmalar, bölünmeler ve karşıtlıklar üzerinden beşerî ve sosyal sermayenin tükenişine yol açan bir süreci doğurması kuvvetle muhtemeldir.
Sağlıklı bir toplum açısından her bireyin temel düzeyde düşünme ve araştırma becerilerine sahip olması ve aklın öncülüğünde, bilim ve veri temelli bir yaklaşımla olay ve olguları değerlendirmesi, hayati öneme sahiptir. Özellikle eğitimcilerin bu bağlamda sahip olacağı yeterliklerin, toplumun geleceğini belirleyecek nesillerin yetişmesi açısından kritik bir değere sahip olduğunu ifade etmek mümkündür.
Bu kitap, yukarıda ifade edilen temel hususlara dayalı olarak öncelikle eğitimciler olmak üzere bilimsel araştırmaya ilgi duyan bireyleri hedef alarak hazırlanmıştır. Bu bakımdan kitabın, lisans ve lisansüstü öğrenciler başta olmak üzere araştırma sürecine ilişkin yeterliklerini geliştirmek isteyen hizmet içindeki öğretmenler ve tüm araştırmacı adayları için bir başlangıç ve başvuru kaynağı olarak önemli bir boşluğu dolduracağı düşünülmektir.
Arzu Küçük, Asiye Şengül Avşar, Ayşe Çi̇ftçi, Demet Baran Bulut, Fazilet Taşdemir, Hakan Şevki Ayvacı, Hasan Bağ, Mehmet Küçük, Mehmet Küçük, Mustafa Sami Topçu, Ömür Kaya Kalkan, Serkan Sevim, Sinan Bülbül, Yılmaz Kara Bilgi üretmenin araçlarından biri olan bilimsel yöntemin kişi ve/veya kurumlar tarafından kabul edilebilmesi için büyük bir mücadele verilmiştir. Bugünlerdeki esas tartışma ise bilimsel yöntemin ne ölçüde işe yarar olduğuna değil 7'den 77'ye topluma nasıl öğretileceğine yöneliktir. Bu amaçla hem yurt içinde hem de yurt dışında çok sayıda yöntem kitabı yayımlanmıştır. Bu kitaplarda; kendilerini akademide konumlandıran yazarların, okuyucuyla empati kurarak işi kolaylaştırmak yerine öğreticilik rollerinin doğası uyarınca yöntem bilgisinin klasik sunumuna odaklandığı açıktır. Buna karşın 21. yy.'da bile toplumun büyük bir kısmının bilimsel yöntem hakkındaki bilgilerinin ve inançlarının sınırlı olması, işe koşulan eylem stratejilerinin -en azından yeterince- başarılı olmadığını ortaya koyar. Bu kitabın yazarları ise farklı olarak, okuyucuyla empati kurarak bilimsel araştırmanın tasarımından uygulanmasına, veri analizinden raporlanmasına kadar tüm süreç boyunca neler yapılacağından çok neler yapıldığını, kendi öğrenme yaşantılarına da atıf yaparak popüler bir dille açıklamaya çalışmışlardır. Dolayısıyla okuyucuya yalnızca bilimsel bir şeyler yapmasını söylemek yerine bunun nasıl yapılacağını açıkça göstermeyi ilke olarak benimsemişlerdir. Bu bağlamda farkı ilk bölümle birlikte hemen hissedilecek eser, bilimsel bir şeyler yapma hedefi olan çocuklardan yetişkinlere kadar önemli bir kitlenin bilimsel araştırma sürecine katılmasını kolaylaştıracaktır.
Ahmet Durmaz, Ali Duran, Ali Yakar, Bahar Yakut Özek, Besim Can Zırh, Betül Bulut Şahin, Davut Sarıtaş, Emin Tamer Yenen, Erdem Oklay, Fatih Mutlu Özbilen, Fatma Başarır, Fikriye Kanatlı Öztürk, Hale Kızılcık, İrem Namlı Altıntaş, Mehmet Özcan, Nur Ütkür, Seda Ata, Seda Okur, Selçuk Yusuf Arslan, Sevda Dolapçıoğlu, Sümeyye Konuk, Yeliz Bolat Türkiye’nin eğitim sisteminin arzu edilen düzeye gelmesi uzun ve emek isteyen bir süreçtir. Bu süreçte birçok paydaşın önemli görevleri vardır. Eğitim sisteminin paydaşları; politikacılar, akademisyenler, eğitim yöneticileri, öğretmenler, veliler ve öğrenciler olarak sıralanabilir. Sistemin yönünü bilimsel anlamda çizecek olan kişilerin akademisyenler; bu yönün yasal anlamda varlığının oluşturulmasında politikacılar; sahada sistemin güçlü ve verimli olmasında eğitim yöneticileri ve öğretmenler önemli rollere sahiptirler. Bu bağlamda eğitim sisteminin verimli ve güçlü bir duruma gelmesinde birden fazla paydaşın ortak çabası gereklidir.
Yukarıdaki düşünceler ışığında ortak çalışmaların bilim temelli yapılması, sistemi istenilen noktaya ulaştıracaktır. Bu kapsamda eylem araştırmaları sadece bir yöntem kitabı değil aynı zamanda paydaşların uyumlu bir şekilde çalışmasında bilimsel bir yol göstericidir. Eserin başta akademisyenler, lisansüstü araştırmacılar ve öğretmenler olmak üzere eğitim sistemindeki tüm paydaşlara, özellikle program geliştirme çalışmalarına faydalı olması temennimizdir.
Asiye Uğraş Dikmen, Burçin Özer, Cansu Özbaş, Devrim Dündar, Dilek Menekşe, Doğanhan Kadir Er, Enes Talha Yıldız, Esra Gültekin Koç, Feride Taşkın Yılmaz, Gürler Akpınar, Hande Konşuk Ünlü, Havva Sert, Hülya Şirin, Mert Babacanoğlu, Merve Kabasakal İlter, Merve Tokatlı, Murat Kasap, Mustafa Altındiş, Mustafa Altunsoy, Nesrin Çobanoğlu, Nida Aslan Karakelle, Nilüfer Merve Çelik, Nursan Çınar, Özge Kaya, Safiye Göçer, Seçil Özkan, Sema Aşkın Keçeli, Serpil Aktaş Altunay, Vildan Topcu Bilim, toplumların kalkınma ve gelişme kaldıracıdır. İnsanlığın yaşama duyduğu merak; yaşam standartlarını yükseltecek, hayatı konforlu hâle getirecek ve ömrü uzatacak bir niteliğe bürünmeye başlamıştır. Her şeyi anlama çabası, aslında dünyanın, doğanın ve yaşamın sırlarla dolu olduğunu ve bunların çözümlenmesi gerektiği savını doğurmuştur. Geleneksel bilim sadece anlamaya ve çözmeye odaklanırken bölümlenmiş güncel bilim türleri, sadece çözmeye değil çözümden ötesine kilitlenmiştir. Bilimin sonsuz bir süreç içinde değişimi yadsınamaz bir durumdur. Zaman içinde alt dallara bölünen bilim; sayısal ve sosyal alanlarda ayrı konulara bürünmüş fakat nitelik açısından aynı amaca yani insanlığa hizmet etmeyi sürdürmüştür. Bu kitabın tek amacı da bilim aracılığı ile insanlığa hizmettir.
Kitabın; akademinin genç nefeslerine, evrensel bilime, dolayısıyla toplumların kalkınma ve gelişmesine katkılarda bulunması temennisi ile...
İsmail Tufan Belki farkında olmasak da istatistik ile iç içe yaşıyoruz. Hava durumundan trafiğe, para kurlarından borsa endekslerine kadar her gün çeşitli istatistiklerle karşılaşıyoruz. Ama bu istatistiklerin nerden geldiğini, nasıl hesaplandığını, ardındaki mantığını bilenler azdır. Özellikle gerontoloji ve sosyal bilimlerin ve fen bilimlerinin her alanında ve öğrenimi gören gençlerde rastladığım bu sıkıntıyı gidermeye çalıştım. İstatistiğin mantığını kavrama sorunlarını basit ve anlaşılır dille aşmaya ve istatistiğin temel kavramlarını anlatmaya çalıştım. Bol örnek, diyagram ve şekillerle pratik odaklı bir çalışma, meraklısına ve araştırma alanına çıkacak her araştırmacı için yararlı bir başucu kaynaktır.
Rahim Arslan, Gülay Demir Bu kitapta, örnekleme yöntemleri için temel kavramlardan kısaca bahsedilmiş, olasılıklı ve olasılıksız örnekleme yöntemleri ayrıntılı şekilde ele alınmıştır. Her bir yönteme ilişkin örnek problemler çözülmüştür. Ayrıca G-POWER ve MINITAB programları kullanılarak güç analizi uygulamaları yapılmıştır.
Jeremy JOLLEY, Pearson Araştırma anlaşılması zor bir konu olarak görünebilir. Ancak bu kitabın özünde araştırmanın esasen basit bir aktivite olduğu, öğrenciler tarafından bu konunun esaslarının anlaşılır olduğu yatmaktadır. Her bölüm okuyucuya araştırmanın “gizemli” yanlarını keşfetmeleri için rehberlik etmekte ve sağlık bakımında araştırmanın temel bir faaliyet olduğunu gösterir.
Bu kitap araştırmada yeni olan hemşirelik ve sağlık bakımı öğrencileri ile sağlık bakımı profesyonelleri için tasarlanmıştır. Araştırma öğrencilere günlük yaşamlarındaki aktivitelerinden tanıdık örneklerle gösterilmekte, bu da kanıta dayalı uygulama ve araştırmaya başlamaları için özgüven sağlamaktadır.
En son kaynaklar ve çalışmalarla güncellenmiş olan bu kitap;
Nicel ve nitel araştırma tasarımı tiplerini tanımlayarak, bu araştırma tasarımlarının nasıl yapıldığını açıklar.
Araştırma ile ilgili terminolojiyi açıklamaya yönelik kapsamlı bir nicel ve nitel terimler sözlüğü içerir.
Her bir istatistiksel prosedürü açıklamaya yönelik ek bilgiler sunar.
Literatürün nasıl bulunacağını ve nasıl anlamlandırılacağını açıklar.
Kanıta dayalı uygulamayı tanımlayarak, kanıta dayalı uygulama ve araştırma arasındaki ilişkiyi gösterir.
Araştırma ve kanıta dayalı uygulamayla ilgili iyi bir makale yazabilmenin ipuçlarını verir.
Kaan Zülfikar Deniz, Sema Çelebi Öncelikle zamanımızdan geçmişe baktığımızda tüm canlıları hayatta tutan, canlıların sağlıklı olmasını, onların doğadaki öngörülemeyen durumlardan korunmasını ve doğanın kontrol altına alınmasını sağlayan tek şeyin bilim ve bilgi birikimi olduğunu görmekteyiz. Bu durum, geçmişe olan borcumuzu, geleceğe yapacağımız katkıyla ödeme sorumluluğunu üzerimize yüklemektedir.
Büyük önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün de dediği gibi; “Dünyada her şey için, maddiyat için, maneviyat için, başarı için en hakiki mürşit (kılavuz) ilimdir, fendir. İlim ve fennin haricinde mürşit aramak gaflettir, cehalettir, delalettir” Bilim dışındaki safsataların ve eskiden yazılmış masalların peşinden gidenlerin de sonunda yine bilime muhtaç olduğunu görmekteyiz. Bu kitabın, bilim yolunda gitmek isteyen araştırmacılara rehber olması beklenmektedir.
Herkes İçin Bilimsel Araştırmakolay'ın amacı hem bilimsel araştırmayı ve raporlaştırmayı kolaylaştırmak hem de ilk defa bilimsel araştırma yapacak olan bir araştırmacının bile yalnızca bu kitabı kullanarak araştırma yapmasını sağlamaktır. Böylece bu kitabın ulaştığı herkesin bir bilimsel çalışmayı planlayıp yapabilmesi beklenmektedir. Bir bilimsel araştırmada (tez, makale vb.) yer alması gereken başlıklar, olması gereken şekliyle ve sırasıyla verildiği için kitap oldukça kolay ve anlaşılır niteliğe sahiptir. Ayrıca yer verilen konuların mantık sırasında ve tez formatında ele alınması, anlamlı ve kalıcı öğrenmeyi de sağlayacaktır. Araştırmacılara önemli bir kılavuz olmasını beklediğimiz kitapta; güncel ve somut örnekler, örnek uygulama ve örnek ölçme araçlarına yer verilmiştir.
Pek çok genç araştırmacının “yalnız kaldıkları” araştırma süreçlerinde bilimsel çalışmalarını sürdürürlerken bu kitabın, kendilerine başucu kaynağı olmasını diliyoruz.
Bilimsel araştırma herkes için kolay…
Yücel Özden, İrem Kaptangil, Melih Çalışır, Kübra İlhan, Gülşah Ayaz, Yakup Enes Çam Bağımlı ve global bir dünya düzeni içerisinde insani ve toplumsal olguların ön plana çıkmasıyla birlikte sosyal bilimler alanı üzerine yürütülen çalışmaların yoğunlaştığı ve literatüre pek çok yeni kavramın kazandırıldığı görülmektedir. Toplumsal hareketliliğin en temel ögelerini taşıyan sosyal bilimler, dinamik bir yapıya sahip olduğu için bu alanda yeni ve uluslararası çalışmaların önemi her geçen gün artmaktadır. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu tarafından düzenlenen I. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi ile birlikte sosyal bilimler alanında yürütülen nitelikli akademik faaliyetlere bir yenisi daha eklenmiştir. I. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi, ulusal ve uluslararası düzeyde çok sayıda bilim insanı ile araştırmacının katılımıyla bilimsel çalışmaların konuşulduğu, tartışıldığı ve etkin fikir alışverişi ekseninde yeni fikirlerin ileri sürüldüğü bir ortamda gerçekleşmiştir. I. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi yalnızca bir alanla sınırlı kalmayarak sosyal bilimlerin farklı disiplinlerini bünyesinde taşıması nedeniyle önem arz etmektedir.

Sosyal bilimler literatürüne önemli katkılar sağlaması amacıyla yola çıkılan ve bu kapsamda nitelikli çalışmaları bünyesinde bulunduran I. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi Tam Metinler Kitabı’nı siz değerli okurlara sunmaktan büyük gurur duymaktayız.
Mehmet Fırat Modern bilimin tohumları ekilirken kabul gören başat norm, niceliksel ölçümlemeydi. Görelilik ve Kuantum teorilerinin ortaya çıkışı, bilim tasarımının değişmesine neden olduğu gibi niceliksel ölçümleme ile niteliksel bağlam açıklayıcılarının yakınsamasına dikkatleri çekmiştir. Bu da çok yöntemli bilim anlayışının kabul görmesine yol açmıştır. Çok yöntemli bilim anlayışı temelde pragmatiktir ve hemen her alanda çok yöntemli araştırma yapmak mümkündür. Karma yöntem araştırması ise çok yöntemli araştırmalar içerisinde nitel ve niceli amaçlı ve entegre bir şekilde birleştiren yeni hibrit araştırmalardır. Çok yöntemli bilim anlayışı ve karma yöntem metodolojik açıklık eğilimindedirler. Çünkü bilimin kendisi de yaşayan ve zamanla gelişen, değişen ve hatta dönüşen entelektüel bir uğraştır. Kitapta karma yöntemin evrimsel doğasının yanında hermenötik derinlik ve fraktal sezgisellik özellikleri de incelenmiştir.
Kitapta çok yöntemli araştırma kapsamında tasarım tabanlı araştırma, eylem araştırması ve triangulationa yer verilmiştir. Karma yöntem araştırma modelleri ise karma boyutu, zaman yönelimi ve vurgu gibi farklı sınıflandırma tipolojileri açısından irdelenmiştir. Bu kitapta benimsenen sınıflandırma türü yapısal sınıflandırmadır. Buna göre yakınsayan desen, açıklayıcı desen ve keşfedici desen “çekirdek desenler” olarak; gömülü desen ve çok aşamalı desen ise “eklektik desenler” olarak sınıflandırılmıştır. Dönüştürücü desen ise metodolojik gerekçelerle değil ideolojik ve sosyolojik gerekçelerle ortaya çıkmış bir desen olarak değerlendirilmiştir. Her bir desen çeşitli alanlardan araştırma örnekleriyle detaylandırılmış ve model görselle özetlenmiştir. Kitabın sonunda veri toplama, karma analiz ve karma yöntem araştırmalarının yayınlanması süreçlerine yer verilmiştir.
Vicki L. Plano Clark, Nataliya V. Ivankova “Bu kitabın yaklaşımını seviyorum. Karma yöntemler araştırmasına (KYA) ilişkin geniş bir görünümü gözler önüne sermekte ve okuyucunun KYA'yı işlevsel hâle getirmesi için bir durak noktası sunmaktadır. KYA'nın geniş ve karmaşık dünyasına bir alan rehberi olarak hizmet edebileceğine inanıyorum.”
-Theresa A. Beery, Cincinnati Üniversitesi
“[Bu metin], uygulamalı ve kuramsal olarak karma yöntemlerle ilgili alana (ve önemli tartışmalara) katılmak için mükemmel bir başlangıç noktası sağlamaktadır.”
-Holly Thomas, Carleton Üniversitesi
“Tabloları ve metin kutularını çok sevdim. Çok fazla bilgi doluydu ve anlatıyı okurken üzerinde düşünmek çok yararlıydı.”
-Deborah Gioia, Maryland Üniversitesi, Baltimore

Karma yöntemler araştırması alanına ve uygulamasına kısa bir giriş
Bu uygulamalı kitap, karma yöntemler araştırması alanını ve farklı bakış açılarını anlamaya yönelik özgün bir sosyoekolojik çerçeve sunmaktadır. Çerçeveyi kullanarak aşağıdaki konulara ilişkin temel bazı soruları ele almaktadır: Karma yöntemler araştırma süreci nedir? Karma yöntemler araştırması nasıl tanımlanır? Neden kullanılır? Hangi desenler mevcuttur? Karma yöntemler araştırması diğer araştırma yaklaşımlarıyla nasıl kesişir? Karma yöntemler araştırmalarında nitelik ne anlama gelir? Karma yöntemler araştırması kişisel, kişiler arası ve sosyal bağlamlarda nasıl şekillenir? Karma yöntemler araştırması alanında ortaya çıkan konulara, bakış açılarına ve tartışmalara odaklanan bu kitap, öğrencilerin, akademisyenlerin ve araştırmacıların kendi araştırma uygulamalarını şekillendirmek için bu söylemleri tanımlamasına, anlamasına ve bunlara katılmasına yardımcı olur.
Elif Bostan, Enes Engin, Kader Uygun, Merve Araç, Muhammet İşler, Mürüvvet Cengiz, Neslihan Şengün, Nihan Sölpük Turhan, Özgür Yeşil, Semiha Erdek, Şeyda Güler, Şeyda Karan, Şeyma Sargın “Makale Nasıl Yazılır?” isimli bu kitap; bilimsel araştırmalara eleştirel bakabilmeyi ve yeni araştırmacılar için bilimsel araştırma raporu yazmada rehber olabilmeyi amaçlamaktadır. Bilimsel araştırma raporunun tüm bölümlerinin nasıl yazılması ve okuyucu için bilimsel raporun tüm bölümlerine ilişkin önemli unsurların neler olması gerektiği hakkında araştırmacıların kendilerini geliştirmelerinde önemli bir kaynak olan bu kitap; rapor yazma sürecindeki bölümlere ilişkin yazarın ve okuyucunun dikkat etmesi gereken önemli unsurları belirtmektedir. Ayrıca her bölüm için kalıp ifadeler sunulmuştur. Bu ifadeler, rapor yazma sürecindeki yeni araştırmacılara kolaylık sağlaması açısından faydalı olacaktır. Ek olarak, her bölümün sonunda özet tabloyla bölüme ilişkin bilgiler özetlenmiştir. Son olarak değerlendirme makalesi ile araştırma makalesi arasındaki farklara/benzerliklere ilişkin karşılaştırma yapılmış, değerlendirme makalesinin özellikleri ve işlevleri detaylı olarak açıklanmıştır.
“Makale Nasıl Yazılır?” kitabı; eğitim bilimleri alanında bilimsel araştırmalarla ilgili çalışma yapan tüm öğrencilere, araştırmacılara ve akademisyenlere faydalı olabilecek bilgiler içermektedir. Ayrıca bu kitap, bilimsel araştırma yapma sürecindeki aşamaları içerdiğinden tüm yükseköğretim bölümleri için kullanılabilir niteliktedir.
Ayşen Bakioğlu, Şafak Özcan Meta-Analiz yöntemi nedir? Belli bir takım takip edilmesi gereken basamaklar var mı? Ne tür çalışmalara uygulanabilir? Bu çalışmaları seçerken hangi kriterler kullanılmalı? Meta-Analiz yönteminin avantajları ve bu yönteme getirilen eleştiriler nelerdir? Meta-Analize dâhil edilen çalışmalarda kullanılan ölçekler farklı olmalarına rağmen istatistiksel olarak nasıl birleştirilir ve karşılaştırılabilir? Meta-Analiz çalışmasında kullanılabilecek paket bilgisayar programları nelerdir ve hangi internet sayfalarından indirilebilir? Meta-Analiz çalışmalarında veri dosyalarının yapısı nedir, nasıl oluşturulur ve hesaplamalar nasıl yapılır? Meta-Analizde hangi grafik teknikleri kullanılmaktadır? Meta-Analiz istatistiği, ortalama etki büyüklüğü ve güven aralığı hesaplamaları, homojen ve heterojen dağılımların ne olduğu, sabit ve rastgele etki modellemesinin seçimi, analiz sonuçlarına göre aykırı değerlerin nasıl bulunacağı, düzeltmelerin neden ve nasıl yapılacağına dair formüller nelerdir? Meta-Analiz çalışmasında hata koruma sayısı nasıl hesaplanır? Yayın yanlılığının tespitindeki istatistiksel olan ve olmayan yöntemler nelerdir? Meta-Analiz çalışması içeren bilimsel bir raporda nelerin olması gerekmektedir? Kitapta okuyucuya bu soruların cevaplarını daha iyi anlatabilmek için sayısal örnekler verilmiş, uygulamalar yapılarak açıklanmıştır. Formüllerde kullanılan değişkenler açıklanmış, içerik kapsamında sayısal değerlerle örneklendirilmiştir. Böylece formülleri nasıl kullanılacağı konusunda okuyucuya yol gösterilmiştir. Kısaca okuyucu bu kitapla Meta-Analiz yönteminin ne demek olduğunu, hangi çalışmaların Meta-Analize dâhil edilebileceğini, hangi teknikleri kullanıp nasıl bir analiz yapabileceğini, görsel olarak ne tür grafiklerin kullanılabileceğini ve analiz sonucunda nasıl bir yol izleyerek bilimsel rapor oluşturacağını görerek Meta-Analiz yöntemini öğrenmiş olacaktır.
Sedat Şen Yapısal eşitlik modellemesi, son yıllarda gerek sosyal bilimlerde gerekse diğer alanlarda sıklıkla başvurulan bir metodoloji olmuştur. Bu metodoloji, araştırmacılara ampirik veriler üzerinden kendi teorilerini test etme imkânı sunmanın yanında ölçek geliştirme, ölçeğin psikometrik özelliklerini inceleme, ölçme değişmezliği, çok değişkenli modelleri test etme, doğrudan ve dolaylı etkileri kestirme gibi analizlerde kullanılabilmektedir. Diğer çok değişkenli istatistiklerde olduğu gibi yapısal eşitlik modellemesinde de parametre kestirimi için gelişmiş bir bilgisayar yazılımına ihtiyaç duyulmaktadır. Yapısal eşitlik modellemesi yazılımları arasında yer alan Mplus programı, sunduğu esneklikler sayesinde son yıllarda öne çıkan bir örtük değişken programı olmuştur. Mplus programı üzerine Türkiye'de yazılmış ilk eser olma özelliği taşıyan bu kitapta, yapısal eşitlik modellemesi uygulamalarının Mplus programı ile nasıl gerçekleştirileceğine odaklanılmakta; Mplus ekseninde yol analizi, doğrulayıcı faktör analizi, yapısal regresyon, örtük büyüme ve açımlayıcı yapısal eşitlik modelleri ile çok gruplu ve çok düzeyli modellerin uygulamalarına yer verilmektedir. Bu kitabın temel amacı, yapısal eşitlik modellemesinin anlaşılabilirliğini ve uygulanabilirliğini okuyucular için kolaylaştırmaktır. Mplus programı ile yapısal eşitlik modellemesini araştırmalarında kullanmayı planlayan herkes için faydalı bir başucu kaynağı olması dileğiyle…
Satılmış Tekindal Bu kitap nicel, nitel ve karma yöntem araştırma desenleri ile istatistiği içermektedir. Kitap; araştırmaya giriş, araştırma problemi, hipotezler ve değişkenler, değişkenleri ölçme, evren ve örneklem, nicel araştırma desenleri; tek denekli araştırmalar; internet tabanlı araştırma; veri toplama yöntemleri, gözlem, anket, görüşme; nicel verilerin analizi, betimsel ve anlam çıkartıcı istatistikler (hipotez test etme); nitel araştırma desenleri, nitel araştırma verilerinin analizi; karma yöntem araştırma desenleri, karma yöntem araştırma verilerinin analizi; araştırma önerisi yazma ve araştırmanın raporunu yazma ana bölümlerinden oluşmaktadır.
Bu kitabın diğer araştırma kitaplarından farkları; o yönde hızlı gelişmelerin olduğu internet tabanlı araştırmaların anlatılması ve onun nasıl yapılacağının gösterilmesi; nicel, nitel ve karma yöntem araştırma anlayışlarının bilimsel yöntem çerçevesinde entegre edilip birlikte ele alınması, ve araştırma desenlerine uygun olarak betimsel ve anlam çıkartıcı istatistiklerden hangilerinin, nasıl kullanılacağının gösterilmesidir.
Kitap lisans, lisansüstü öğrencilerinin, öğretim elemanlarının, öğretmenlerin ve araştırma yapmak isteyen diğer ilgililerin rahatlıkla kullanabileceği ve kendi araştırmasını yapabilmesine rehber olacak, teoriden ziyade uygulamaya dayanan bol örnekli bir kitaptır. Bilime, alana katkı getirmesi ve tüm ilgililere faydalı olması dileğiyle...

Sharan B. Merriam Son çeyrek yüzyılda, nitel araştırma yöntemlerini konu edinen birçok makale ve kitap yazılmıştır. Bir başka ifadeyle -güncel bir paradigma olarak- nitel araştırma akademik çevrelerde giderek önem kazanmaya başlamıştır. Yeniden gözden geçirilmiş ve yayıma hazırlanan bu klâsik kitap; nitel araştırmaların desenlenmesi, verilerin toplaması, analiz edilmesi ve raporlanması hususunda başta akademisyenler olmak üzere bütün araştırmacılar için bilgiler veren bir başucu kaynağı niteliğindedir. Diğer yandan nitel araştırma paradigmasının teorik ve felsefî temelleriyle ilgili okuyucuya farklı bakış açıları kazandırması bakımından dikkate değer bir çalışmadır.
Özetle, bu kitapta, nitel araştırma hakkında aradığınız her şeyi öz ve anlaşılır bir şekilde bulabilirsiniz. Ayrıca, bu eser, yüksek lisans, doktora tez çalışmaları yapan öğrenciler ile araştırma projeleri hazırlayanlar için bir rehber niteliği taşımaktadır.